Blogs

In mijn allereerste blog schreef ik dat mijn zoon en ik met onze vondsten naar de archeologische dienst in Hoorn zijn gegaan. We wilden graag weten wat we gevonden hadden en hoe oud het was. Een medewerker vroeg of het mij wat leek om vrijwilliger bij hen te worden. Zo kwam ik terecht bij de archeologische dienst, bij de ‘afdeling leer’.

De Griekse dichter Antipater, die leefde in de tweede eeuw vC, noemde in een kort gedicht de Artemis-tempel in Ephese het allermooiste Wonder van de Zeven. Vrij vertaald dichtte hij als volgt: "Ik heb gezien Babylons' muren  - onneembaar en wagenbreed - en ik keek naar Zeus aan de oever van de Alpheios in Olympia.

Wat is archeologie zonder scherven? Onderzoek naar aardewerk is een geliefde bezigheid van archeologen. Dat is wel begrijpelijk, want veel aan scherven gevallen potten zijn tussen het nederzettingsafval in de bodem terechtgekomen. Het meeste van dat afval is in de loop van de tijd vergaan, zeker in de ondergrond van Wijk bij Duurstede waar de omstandigheden, waarbij veel resten bewaard blijven, ronduit beroerd zijn. Het is dan niet zo vreemd dat er vooral onvergankelijk aardewerk wordt aangetroffen.

De tentoonstelling ‘Vlijmscherp verleden’ over het zwaard als wapen en symbool, sinds 1 april te bekijken in het Rijksmuseum van Oudheden, opent met het Rijkszwaard van het Koninkrijk der Nederlanden. Dat is één van de Nederlandse regalia, de tastbare tekenen van het koninklijk gezag, populair aangeduid als ‘kroonjuwelen’.

SkeletmozaïekHij ligt er bij alsof hij op een zachte bank rust, met zijn linker ellenboog steunt hij tegen een kussen. Zijn rechterarm is gebogen over zijn hoofd en in zijn linkerhand draagt hij een schaal met wijn. Aan de linkerkant van het paneel zijn broden en wellicht een gebraden kip, en dwars door dit alles staat een Griekse inscriptie die zoiets betekent als: ‘wees gelukkig en geniet van het leven’.

Nieuwe wisselvitrine voor vondsten van detectoramateurs in Openluchtmuseum Het Hoogeland. Met ingang van dit voorjaar, om precies te zijn 26 april, starten de AWN, de Vereniging voor Vrijwilligers in de Archeologie Noord-Nederland en Openluchtmuseum Het Hoogeland met een nieuwe samenwerking. 

De grote Jupiter-tempel was de belangrijkste tempel van Heliopolis (nu Baalbek, Libanon). Nu is deze een van de best bewaarde Romeinse tempels ter wereld.

Er worden niet veel metalen voorwerpen gevonden bij en in het IJsselmeer. Door het eerst zoute en nu brakke water blijft metaal niet in goede staat.De vroegere badmeester van Medemblik dook nogal eens in het IJsselmeer en heeft daar heel wat tinnen lepels naar boven gehaald. De meesten waren helaas aangetast door tinrot. Ooit is er een tabaksdoos uit het water gehaald. Een collega zoeker heeft er een tinnen lepel, twee 18e eeuwse gespen en een musketkogel gevonden.

Één van de meest controversiële voorstellingen in synagogen uit de Late Oudheid is de Romeinse zonnegod Helios (of Sol) die midden in een ring van de twaalf symbolen van de dierenriem op zijn vierspan rijdt. De allereerste Helios werd al in 1912 opgegraven in Na’aran, bij Jericho. De archeoloog schrok zo van zijn eigen vondst dat hij het niet eens publiceerde…één voor één werden andere voorbeelden in Israël gevonden: in Beth Alpha, Susiya, Usfiya, Hammath Tiberais, Sepphoris...allemaal synagogen van tussen de 4de en de 6de eeuw.

Volubilis, ongeveer 20km ten noorden van Meknes in Marokko, had al een lange geschiedenis achter de rug toen de stad in de tweede en derde eeuw van onze jaartelling zijn bloeiperiode bereikte. Gelegen in de vruchtbare vlakte tussen twee rivieren leefden de Romeinse inwoners – men schat ongeveer 10.000 – van landbouw en handel. De bevolking van de stad was zeer gemêleerd: handelaren, soldaten en boeren met allemaal een andere achtergrond. Berbers en Puniërs, joden en Romeinen afkomstig uit alle hoeken van het Romeinse Rijk, van Engeland tot Syrië.

In mijn vorige blog schreef ik over de honderden werkputten die archeologen in de loop van de tijd in Wijk bij Duurstede hebben aangelegd. Daarmee werd een groot gedeelte van het noordelijke havengebied van Dorestad voor onderzoek blootgelegd. Wat weten we eigenlijk van het zuidelijke en oudste deel van deze handelsplaats?