Nieuwe geologische ontdekkingen op IJsland werpen licht op een minder bekende, maar mogelijk cruciale factor in de val van het West-Romeinse Rijk: een plotselinge en langdurige klimaatcrisis.
Oudheid
Oudheid
In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:
- Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
- Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
- Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).
De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.
Bij toeval hebben archeologen in Noord-Egypte een van de oudste bekende nederzettingen aan de Middellandse Zeekust blootgelegd. De vondst, gedaan op de site van Kom el-Nugus ten westen van Alexandrië, dateert uit het Nieuwe Rijk (ca. 1550 tot 1070 v.Chr.).
Archeoloog Wouter Vos neemt je mee naar de spectaculaire vondst van een Romeins legerkamp bij Valkenburg (ZH), ontdekt in 2020–2021. Deze opgraving werpt nieuw licht op de militaire strategie van keizer Caligula en de rol van Nederland langs de Limes in de vroege eerste eeuw. Ontdek de connectie met nabijgelegen castella, wegen en nederzettingen, en hoor hoe deze vondst ons begrip van de Romeinse tijd verandert.
Datum: donderdag 8 mei | 20:00
Locatie: Museum Hoge Woerd - Hoge Woerdplein 1, 3454 PB Utrecht
Onder een ogenschijnlijk gewone grasvlakte bij het dorp Crnobuki in Noord-Macedonië hebben archeologen mogelijk een verborgen stad gevonden oud de oudheid. De stad zou wellicht de geboorteplaats zijn van de grootmoeder van Alexander de Grote.
Tijdens de meivakantie (zaterdag 19 april t/m maandag 5 mei 2025) zijn er in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden extra ‘Egyptische’ speur- en knutselactiviteiten. Kinderen kunnen op ontdekkingstocht met een speurtocht of kinderaudiotour, en daarna de handen uit de mouwen steken bij de knutseltafels in de Tempelzaal. Voor kinderen tot en met 18 jaar zijn de toegang en de knutselactiviteiten gratis. Het museum is elke dag open van 10.00 tot 17.00 uur en op donderdag ook van 19:00 tot 22:00. Op Koningsdag, zaterdag 26 april is het museum gesloten.
De Zijderoute was lange tijd de belangrijkste handelsverbinding tussen Oost en West. Langs de route is een rijkdom aan archeologische vondsten te vinden.
Terwijl Oekraïense soldaten in het zuiden van het land verdedigingswerken aanleggen, stuiten ze op een onverwachte ontdekking: een begraafplaats uit de 6e-5e eeuw v.Chr.
Het is onderzoekers gelukt een verkoolde papyrusrol van 2.000 jaar oud 'open te vouwen' door middel van AI. De rol is afkomstig uit de Villa dei Papiri in de stad Herculaneum, waar honderden verkoolde papyrusrollen teruggevonden.
Nabij het Deense Hedensted zijn een Romeinse helm en maliënkolder gevonden. De vondsten zijn onderdeel van een vierde-eeuws wapenarsenaal van ongeveer 200 wapens, dat tijdens een snelwegverbreding werd gevonden.
In de gemeente Bunnik zijn 404 Britse en Romeinse munten van zilver en goud gevonden. De ontdekking is uniek voor het Europese vasteland en de grootste muntvondst uit de Romeinse tijd die ooit in de provincie Utrecht is gedaan.
In de tijdelijke tentoonstelling ‘Romeinse Waalschatten’ in Museum De Bastei duiken bezoekers in het
leven aan de rivier in de Romeinse tijd. De Waal is onmisbaar voor de Romeinen. Het is een belangrijke
handelsroute, een bron van voedsel, verdedigingslinie en plaats van aanbidding. De grillige god van de
Waal, Rhenus Bicornus, wordt hier dan ook veelvuldig aanbeden, met name door Romeinse soldaten.
Aan de hand van 101 objecten wordt de veelzijdige relatie tussen Romeinen en de Waal verbeeldt. Niet
Archeologen in de Egyptische necropolis Saqqara hebben de rijkversierde tombe van een koninklijke dokter uit de zesde dynastie opgegraven. Volgens hiërogliefen in het graf was hij ook tandarts, ‘magiër van de godin Selket’ en een ‘meester van geneeskrachtige planten’.
Zoekveld
Archeologie Magazine
Nieuwsbrief
Het beste van Archeologie Online in uw inbox?
Webform
Tekst onder formulier
Wij vinden privacy belangrijk. We gaan dan ook zorgvuldig met persoonsgegevens om. Lees er alles over in ons privacy-statement.