Middeleeuwen

De middeleeuwen is de benaming voor het tijdvak uit de Westerse geschiedenis tussen het einde van de oudheid en het begin van de vroegmoderne tijd. Hoewel er onder historici onenigheid bestaat over de precieze afbakening van de periode, worden de middeleeuwen traditioneel gesitueerd tussen de 5e en de 15e eeuw. Als beginpunt wordt vaak gekozen voor de plundering van Rome in 476, die het definitieve einde van het West-Romeinse Rijk betekende.

Vervolgens worden de middeleeuwen opgedeeld in drie afzonderlijke periodes:

  • Vroege Middeleeuwen (500-1000)
  • Hoge Middeleeuwen (1000-1250)
  • Late Middeleeuwen (1250-1500)

De periode van de middeleeuwen wordt onder meer gekarakteriseert door de opkomst van het christendom en de voorlopers van de moderne staten. Tevens vonden er in dit tijdsvak veel militaire conflicten plaats, waaronder de Honderdjarige oorlog tussen Engeland en Frankrijk (1337-1453). Met de opkomst van het humanisme en de renaissance in de 14e en 15e eeuw kwamen de middeleeuwen ten einde en begon de nieuwe tijd.

De drie vrouwen zijn tot dusver de enige ontdekte personen met kunstmatig vervormde schedels uit het Scandinavië van de Vikingtijd

Vervormde schedels en gevijlde tanden: opmerkelijke graven ontdekt op Gotland

Op het Zweedse eiland Gotland zijn skeletten gevonden van 67 mannen met horizontaal gevijlde tanden en drie vrouwen met verlengde schedels. De drie vrouwen zijn de enige ontdekte personen met kunstmatig vervormde schedels uit het Scandinavië van de Vikingtijd.
Verder lezen
Het kleine, puntige metalen voorwerp zat ooit vast aan het uiteinde van een fierljepspeer.

Archeologen vinden middeleeuwse ‘fierljepspeer’ in Ferwert

In het Friese Ferwert hebben archeologen een zogenaamde ‘kletsievoetje’ gevonden uit de late middeleeuwen. Het kleine, puntige metalen voorwerp zat ooit vast aan het uiteinde van een fierljepspeer, een ‘kletsie’ in het oud-Fries. De vondst werd gedaan op een terp.
Verder lezen
Volgens de archeologen is het verbazingwekkend dat de sarcofagen van de edelen al die tijd ongeschonden zijn gebleven.

In goede staat bewaarde lichamen van Catalaanse edelen ontdekt in middeleeuws klooster

Archeologen hebben in het Noord-Spaanse klooster van Santes Creus geheel onverwacht de resten van Catalaanse edelen gevonden. De resten werden aangetroffen in zes stenen sarcofagen die begraven waren in een van de muren van het klooster.
Verder lezen
Opgraving van de Romeinse schepen in Zwammerdam, 28 september 1972.

Dag van de Historische Maritieme Archeologie in Nederland

Vandaag, 8 december, is de Dag van de Historische Maritieme Archeologie in Nederland. Op deze dag wordt er extra stilgestaan bij vondsten uit het water.
Verder lezen
Een van de mummies met een masker op

Archeologen in Peru vinden 73 mummies uit mysterieuze cultuur

In de buurt van de Peruaanse hoofdstad Lima hebben archeologen maar liefst 73 mummies gevonden van zo’n 1.000 jaar oud. De overledenen waren van top tot teen in kleurrijke en versierde doeken gewikkeld en zijn bijzonder goed bewaard gebleven.
Verder lezen
Twee van de twaalf opgegraven tombes.

Kegelvormige tombes van 3.000 jaar oud ontdekt in Mexicaans stadspark

Archeologen hebben in Mexico-Stad bijzondere kegelvormige tombes opgegraven van 3.000 jaar oud. De graftombes zijn opgegraven bij de heuvel Chapultepec, die bij de Azteken een bijzondere status had. Met deze vondst is ontdekt dat de heuvel eerder bewoond was dan gedacht
Verder lezen
De manier waarop de Azteken de ruimte en tijd zagen, met in het midden de god Xiuhtecuhtli.

Dit zijn de 5 belangrijkste Azteekse goden

De Azteken aanbaden veel godheden, die ieder een aspect uit het dagelijks leven belichaamden. We hebben de belangrijkste vijf voor je op een rijtje gezet.
Verder lezen
Sint-Maarten deelt zijn mantel

Sint-Maarten: Overgebleven tradities in de Domstad en de Martinistad

Elk jaar wordt op 11 november in West-Europa Sint-Maarten gevierd. Vooral de steden Utrecht en Groningen hebben een bijzondere connectie met Sint-Maarten.
Verder lezen
Geïllustreerde reconstructie van een graf van een vrouw en een paard

Dieren en mensen in een gedeeld graf: de diepe band tussen Vikingen en hun dieren

Onderzoek wijst uit dat Noormannen een emotionele band hadden met hun dieren. Op hun tochten naar de Britse Eilanden namen de Noormannen paarden, honden en andere dieren met zich mee, zelfs tot in het graf.
Verder lezen
Een van de ivoren ringen op zijn vindplaats

Ivoren ringen uit Angelsaksische graven onthullen vroegmiddeleeuws handelsnetwerk van meer dan 6.000 kilometer

Al zo'n 200 jaar worden er ivoren ringen gevonden in vroegmiddeleeuwse graven in Engeland. Er is nooit achterhaald waar de ringen precies vandaan kwamen, totdat een recente ontdekking van Britse wetenschappers hier verandering in bracht.
Verder lezen
Dankzij een speciaal metalen frame konden de archeologen opgravingen op een stuk van een vierkante meter uitvoeren

‘Atlantis van de Noordzee’: verzonken middeleeuwse kerk ontdekt op bodem Waddenzee

Een team van archeologen heeft sporen aangetroffen van een middeleeuwse kerk op de bodem van de Waddenzee, bij de kust van het Duitse Sleeswijk-Holstein. Vermoedelijk maakte dit bouwwerk deel uit van Rungholt, een havenstad die 650 jaar geleden in de zee verdween.
Verder lezen
Gevonden vuilnisbelt

Romeinse vuilnisbelt in Frankrijk biedt kijkje in het dagelijks leven van 1.800 jaar geleden

Tijdens een archeologische opgraving in Rennes in Frankrijk heeft een onderzoeksteam van archeologen een ‘vuilnisbelt’ uit de Gallo-Romeinse oudheid gevonden.
Verder lezen