Oudheid

In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:

  • Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
  • Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
  • Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).

De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.

Romeinse vondsten in Herculaneum

Op sommige plekken kunnen archeologen jaren aan opgravingswerk en onderzoek doen, zoals  in Pompeii en omstreken. Hier doet men nog altijd nieuwe ontdekkingen. In het havengebied van Herculaneum, dat in 79 n.Chr. ook onder de lava van de uitgebarsten Vesuvius werd bedolven, groeven archeologen twee winkels op. De vondsten die hier werden gedaan geven meer inzicht in het leven in de Romeinse stad.
Verder lezen

Nieuwe Griekse artefacten ontdekt bij wrak van Antikythera

Bij het wrak van Antikythera zijn afgelopen week opnieuw bijzondere artefacten gevonden. Bij het schip, dat naar schatting tussen 100 en 50 voor Christus dichtbij het gelijknamige eiland is gezonken, zijn al eerder mooie ontdekkingen gedaan, maar nu zijn wederom een aantal boeiende voorwerpen opgedoken.    
Verder lezen

Italiaans team vindt ‘eerste’ voetsporen Homo Erectus

Italiaanse onderzoekers hebben mogelijk de oudste voetsporen van Homo Erectus gevonden. De afdrukken zijn bijna niet te onderscheiden van die van de moderne mens. Deze vondst kan volgens de archeologen leiden tot nieuwe inzichten in onze voorouders. 
Verder lezen

Boter uit de oudheid gevonden in Iers moeras

Vlakbij het Ierse plaatsje Drakerath heeft een man tijdens het turfsteken een brok van wasachtig materiaal gevonden wat sterk naar kaas rook. Het bleek een klomp van ongeveer tien kilo boter te zijn. De klomp is naar schattig 2000 jaar oud en naar zeggen nog steeds eetbaar.
Verder lezen

'Buitenaardse' dolk in graf Toetanchamon

In 1925 vond archeoloog Howard Carter twee dolken in het graf van Toetanchamon. Er kon niet eerder onderzoek worden gedaan naar deze dolken omdat er geen technieken waren om ze te onderzoeken zonder ze kapot te maken. Nu zijn deze technieken er echter wel en is aangetoond dat in een van de dolken nikkel en kobalt zit.
Verder lezen

Graf Aristoteles na 2400 jaar wellicht gevonden

Griekse archeologen claimen dat zij het graf van de beroemde filosoof Aristoteles hebben gevonden. Dit maakt de archeoloog Konstantinos Sismanidis tijdens een conferentie in Thessaloníki bekend. Sismanidis leidt al 20 jaar een opgraving in het noorden van Griekenland.
Verder lezen

1900 jaar oude Romeinse necropolis ontdekt in Kroatië

In de Kroatische plaats Trogir heeft een particuliere eigenaar een Romeinse necropolis ontdekt. De man nam direct contact op met het museum in Trogir. Momenteel worden de vondsten die gedaan zijn nog onderzocht.
Verder lezen

Het graf & het fabeldier | De mantichora in Tel Maresha (Marisa, Israël)

De mantichoor of mantic(h)ora is een gruwelijk fabeldier dat ergens in de vierde eeuw vC zijn 'leven' begon. Aristoteles beschreef de mantichora als een dier met een rood leeuwenlijf en een mensengezicht met blauwe ogen, maar in de bek wel drie rijen tanden en zijn staart lijkt op die van een schorpioen waarmee hij dodelijke pijlen kan afschieten. Hij kan snel rennen, zijn geluid is een soort mengeling van panfluit en trompet.... en hij is dol op mensenvlees. Ruim een eeuw na Aristoteles werd hij afgebeeld in de graftombe van Marisa (Israël).
Verder lezen

Mummie van 3800 jaar oude Egyptische vrouw van adel gevonden

Al sinds 2008 zijn Spaanse archeologen aan het werk bij de begraafplaats op Elephantine. Een eiland in de rivier de Nijl in het zuiden van Egypte. Al eerder deden archeologen hier belangrijke ontdekkingen, maar nu hebben zij iets heel bijzonders gevonden: de 3800 jaar oude mummie van Sattjeni.
Verder lezen

Oud Egyptische Nijlometer gevonden in de ruïne van een tempel

In de ruïnes van de oude stad Thmuis is een zogenaamde Nijlometer ontdekt, een Oud Egyptisch meetinstrument dat men gebruikte om de stand van de Nijl te berekenen in het overstroming seizoen. De Nijlometer stamt volgens archeologen uit de 3e eeuw v.Chr. Door de stand van de Nijl te berekenen kregen de Egyptenaren een idee hoeveel vruchtbaar landbouwgrond er dat jaar zou ontstaan.
Verder lezen

Nianchchnoem & Chnoemhotep: ’s werelds eerste homostel?

Iedereen kent het gouden masker van Toetanchamon en iedereen kent de Grote Piramide van Cheops. Het zijn stuk voor stuk iconen, maar wat veel mensen niet weten is dat het Egypte van de farao's nog eindeloos veel meer heeft te bieden. Deze maand: een duo dat vragen oproept...
Verder lezen

1.600 jaar oude Romeinse vrachtlading gevonden bij Israëlische kust

Israëlische duikers hebben aan de kust van hun land een spectaculaire vondst gedaan. Ze waren aan het duiken in de antieke haven Caesarea toen zij een spectaculaire antieke scheepslading vonden van een handelsschip dat 1.600 jaar geleden gezonken is in de Laat-Romeinse tijd. Dit maakte de Israel Antiquities Authority (IAA) afgelopen maandag bekend.
Verder lezen