Oudheid

In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:

  • Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
  • Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
  • Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).

De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.

De uitvinding van het amfitheater

Het amfitheater is een uitvinding uit de klassieke tijd. Hoewel in de Griekse en Hellenistische cultuur zeker al theaters werden gebouwd, is het amfitheater bedacht door de Romeinen. Het gebouw was uitdrukkelijk bestemd voor het houden van gladiatorengevechten (munera) en jacht- en vechtpartijen met wilde dieren (venationes).
Verder lezen

Graf vol cannabis ontdekt in China

In China is een bijzondere vondst gedaan: Een graf vol cannabisplanten werd ontdekt in het noordwesten van het land, in de buurt van Kazachstan. Een primeur, volgens hoofdarcheoloog Hongen Jiang.
Verder lezen

Kamer vol kunstvoorwerpen opgegraven in Turkije

In Turkije is een kamer ontdekt die 2400 jaar oud is. Dat meldt Hürriyet Daily News. In de kamer zijn tot dusverre 103 kunstvoorwerpen aangetroffen die vermoedelijk eigendom waren van een lokale welvarende familie. Vermoedelijk liggen er in de kamer nog veel meer schatten.
Verder lezen

Romeinse munten gevonden in Japan

Archeologen hebben Romeinse munten gevonden die lagen begraven in de ruïne van een Japans kasteel. Dat meldt The Japan Times. De vondst uit 2013 is opmerkelijk, want er zijn nooit bewijzen gevonden dat er handel was tussen het westen en de Riukiu-eilanden.
Verder lezen

Vondst groot aantal Romeinse slingerkogels in Schotland

Bij opgravingen in het zuidwesten van Schotland is een groot aantal Romeinse slingerkogels gevonden. Op zichzelf zijn slingerkogels geen vreemde ontdekking, ze worden vaker gevonden op locaties van opgravingen. Wat echter wel opvallend is, is dat het hier het grootste aantal opgegraven slingerkogels tot nu toe betreft. Archeologen denken dat ze hier te maken hebben met een belegering waarbij de Romeinse legioenen een voorbeeld wilden stellen aan de barbaarse stammen van Schotland.
Verder lezen

Vernieuwde tentoonstelling over het oude Egypte in het RMO

Het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden opent op 18 november de vernieuwde tentoonstellingszalen met de Egyptische collectie. Met deze nieuwe permanente tentoonstelling kun je weer genieten van één van de tien belangrijkste verzamelingen Oud Egyptisch erfgoed ter wereld.
Verder lezen

Verkoolde boekrol onthult geheimen dankzij CT-scan

Onderzoekers van de universiteit van Kentucky hebben een verkoolde boekrol weer leesbaar gemaakt. Professor Brent Sales heeft samen met zijn team een nieuwe techniek ontwikkeld, waarmee de rol haar geheimen prijsgeeft. De bevindingen van de onderzoekers werden op woensdag 21 september gepubliceerd in Science Advances. 
Verder lezen

Monumentale vergeten tuinen van Petra herontdekt

De historische stad Petra is opnieuw het toneel van nieuwe archeologische ontdekkingen. Bij opgravingen ontdekten archeologen recent monumentale tuinen. De tuinen zijn meer dan 2000 jaar oud en vormden een groene en waterrijke oase midden in de woestijn.
Verder lezen

Een ruim drieduizend jaar oude stage-opdracht

Iedereen kent het gouden masker van Toetanchamon en iedereen kent de Grote Piramide van Cheops. Het zijn stuk voor stuk iconen, maar wat veel mensen niet weten is dat het Egypte van de farao's nog eindeloos veel meer heeft te bieden. Deze keer: het Leidse leerlingenpapyrus.
Verder lezen

Gladiatorengevechten: van lijkspel tot volksfestijn

Een amfitheater met duizenden uitzinnige Romeinen, die juichen, schreeuwen en zich onverstoorbaar richten op iets middenin de arena.  Daar, in de ‘ring’, bewegen verschillende koppels mannen, die in hun rijkgekleurde, glanzende uitdossing met elkaar vechten alsof hun leven ervan afhangt. Dit is een veelvoorkomende scène in de tijd van de Romeinen, vooral in de late republiek en keizertijd organiseerden machthebbers grootse gladiatorenspelen waar het volk van genoot. Waar ligt de oorsprong van deze gevechten? 
Verder lezen

EZELS & €ZELS: Over Plautus & het Romeinse theater van Djemila (Algerije)

Whamm, dat kwam aan! Landschap, verleden, stilte en rust raakten ons diep toen we doodmoe gingen zitten op de stenen banken van het Romeinse theater van Cuicul (Djemila, Algerije). Adembenemend is teveel een cliché om aan te geven wat we daar voelden. Na een dag lang samen en vrijwel alleen door de ruïnes van deze Romeinse stad gesjouwd te hebben, was dit theater het letterlijke klapstuk van die dag. Puur genieten, mijmeren. In de verte komt de vage gestalte van een man met zijn ezel dichterbij ...
Verder lezen

Mythologische beeldjes gevonden uit de Oudheid in Petra

In de historische stad Petra, in het huidige Jordanië, vond een team van archeologen van de North Carolina Universiteit twee marmeren beeldjes van de mythologische godin Aphrodite. De codirecteur van de opgravingen Tom Parker noemde de vondsten ‘’absoluut voortreffelijk’’. De marmeren godinnenbeeldjes werden aangetroffen bij opgravingen van een woonwijk in het kader van het North Ridge Project in Petra.
Verder lezen