Middeleeuwen

De middeleeuwen is de benaming voor het tijdvak uit de Westerse geschiedenis tussen het einde van de oudheid en het begin van de vroegmoderne tijd. Hoewel er onder historici onenigheid bestaat over de precieze afbakening van de periode, worden de middeleeuwen traditioneel gesitueerd tussen de 5e en de 15e eeuw. Als beginpunt wordt vaak gekozen voor de plundering van Rome in 476, die het definitieve einde van het West-Romeinse Rijk betekende.

Vervolgens worden de middeleeuwen opgedeeld in drie afzonderlijke periodes:

  • Vroege Middeleeuwen (500-1000)
  • Hoge Middeleeuwen (1000-1250)
  • Late Middeleeuwen (1250-1500)

De periode van de middeleeuwen wordt onder meer gekarakteriseert door de opkomst van het christendom en de voorlopers van de moderne staten. Tevens vonden er in dit tijdsvak veel militaire conflicten plaats, waaronder de Honderdjarige oorlog tussen Engeland en Frankrijk (1337-1453). Met de opkomst van het humanisme en de renaissance in de 14e en 15e eeuw kwamen de middeleeuwen ten einde en begon de nieuwe tijd.

Verkennend archeologisch onderzoek wees eerder dit jaar uit dat er archeologische waarden schuilgaan in de bodem van het terrein aan de Smachtenburgerweg in het Gelderse dorp Harskamp. Inmiddels is bekend dat het een middeleeuwse nederzetting betreft. Een grootschalig onderzoek dreigt nu de aanbouw van een nieuw woonzorgcentrum op de locatie tegen te houden.
In de Syrische stad Aleppo is de Al-Madina Souq, de grootste overdekte historische marktplaats ter wereld, grotendeels in vlammen opgegaan. De Souq maakt al eeuwen lang onderdeel uit van de historische binnenstad van Aleppo en staat sinds 1986 op de UNESCO Werelderfgoedlijst, maar dit kon niet voorkomen dat de marktplaats afgelopen weekend zwaar beschadigd raakte als gevolg van de burgeroorlog in Syrië.
Hongaarse archeologen hebben vermoedelijk een intact Middeleeuws scheepswrak gevonden in de Donau, de op één na langste rivier van Europa. Het schip ligt nog gedeeltelijk begraven in modder en zand op ca. dertig kilometer ten noorden van Boedapest.
In een driehonderd jaar oud huis in Guatemala zijn verschillende door Maya’s gemaakte muurschilderingen ontdekt. Deze muurschilderingen kwamen tevoorschijn toen de bewoner de muren schuurde tijdens een verbouwing van zijn huis.
In het Mexicaanse Ocosingo zijn de overblijfselen van een Mayatheater gevonden. Het gaat om een theater van zo’n 1.200 jaar oud, dat omringd wordt door verschillende andere gebouwen. De archeologen die het ontdekten vermoeden dat het theater een politieke rol heeft gespeeld in het Mayarijk.
Een team archeologen doet al geruime tijd onderzoek naar de begraafplaats van koning Richard III van Engeland (1452 – 1485). Onlangs werd bekend dat het graf waarschijnlijk onder een parkeerplaats in Leicester ligt. Enkele proefsleuven leveren bewijs dat de kerk waarin Richard III is begraven inderdaad onder de parkeerplaats ligt.
Tijdens graafwerkzaamheden in Harderwijk zijn zeven eikenhouten planken en een ijzeren anker blootgelegd. De onderdelen werden ontdekt tijdens het uitgraven van de vaargeul tussen het toekomstige Strandeiland en het Dolfinarium.
Archeologen hebben vermoedelijk het graf van koning Richard III van Engeland (1452 - 1485) ontdekt. Zijn lijk, dat meer dan vijfhonderd jaar geleden in een kerk werd begraven, ligt vandaag de dag waarschijnlijk onder een parkeerplaats in het Britse Leicester.
Archeologen hebben een grote hoeveelheid vondsten uit de late IJzertijd tot de Vikingtijd gedaan in het dorpje Bornais op het Schotse eiland South Uist. De gevonden voorwerpen duiden op sporen van Noorse bewoning en bieden inzicht in het alledaagse leven van toen.
Opgravingen aan de oostzijde van de Grote Markt in Groningen hebben enkele vondsten aan het licht gebracht. Zo is op het middenterrein aan de Schoolstraat de fundering van een middeleeuws pand uit de 13e eeuw zichtbaar geworden en hebben archeologen een ruim 3.000 jaar oude pijlpunt gevonden.
Google is sinds enkele jaren bezig de Street View uit te breiden, ook voor het cultureel erfgoed van verscheidene landen. Onlangs publiceerde Google een reeks 360-graden foto’s van de eeuwenoude Mexicaanse monumenten, waaronder Chichen Itza.
Er zijn vijf archeologische vindplaatsen ontdekt in het gebied van de bochtafsnijding van de Delfste Schie. Het betreft onder meer een boerderij uit de late middeleeuwen, een nederzetting uit de Romeinse tijd en een oude kade.