Oudheid

In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:

  • Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
  • Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
  • Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).

De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.

De grens van het Romeinse rijk (Limes), liep dwars door Nederland. Daarom is het niet ongebruikelijk dat er overblijfselen van het Romeinse rijk worden ontdekt. Soms worden er echter bijzonder opmerkelijke dingen opgegraven. Hieronder vier van de meest spectaculaire vondsten uit de Romeinse tijd op een rij.
De grens van het Romeinse rijk (Limes), liep dwars door Nederland. Daarom is het niet ongebruikelijk dat er overblijfselen van het Romeinse rijk worden ontdekt. Soms worden er echter bijzonder opmerkelijke dingen opgegraven. Hieronder vier van de meest spectaculaire vondsten uit de Romeinse tijd op een rij.
Tijdens het aanleggen van pijpleidingen hebben bouwvakkers in de Mexicaanse stad Tultepec overblijfselen van een mammoet gevonden. De 14.000 jaar oude mammoet moet volgens archeologen nieuwe informatie geven over het leven van primitieve mensen in die regio.
Op 4 november 1922 ontdekte de Britse archeoloog Howard Carter de vrijwel ongeschonden tombe van de Egyptische farao Toetanchamon. Enkele maanden na de ontdekking overleed Lord Carnavaron, een Egyptoloog die samen met Carter de tombe had betreden. Een bekend historisch misverstand is dat deze plotselinge dood het gevolg was van de ‘Vloek van Toetanchamon’.
In Caïro hebben archeologen een enorm beeld gevonden uit de Egyptische oudheid dichtbij de ruïnes van de zonnetempel. Ze denken dat het gaat om een drie duizend jaar oud beeld van farao Ramses II. Helaas ontbreekt een naam op het beeld.
Op het Britse landgoed Blenheim Palace heeft jarenlang een Romeinse sarcofaag gestaan, dienend als bloembak. De sarcofaag werd per ongeluk ontdekt door een expert die het landgoed bezocht om andere beeldhouwwerken te taxeren. Het marmeren voorwerp is nog in een uitzonderlijk goede staat.
Er zijn een tiental Romeinse sarcofagen bewaard gebleven waarin de schepper-god Prometheus een belangrijke rol speelt. Hij staat aan het begin van het leven. In aanwezigheid van goden en de personificaties van hemel en aarde zien we hoe het door Prometheus gemodelleerde mensje bezield wordt. In het Capitolijns museum te Rome staat een prachtige marmeren sarcofaag, in de vroege vierde eeuw gebeeldhouwd voor een jongeman die op het deksel liggend is weergegeven. Behalve de schepping van de mens, is ook de dood op de sarcofaag verbeeld.
De archeologische plaats Omrit (Israël) bood al 1900 jaar plek aan een oud Romeins huis, die deze maand pas is gevonden door archeologen. Omrit staat bekend om eerdere Romeinse opgravingen. Dit huis behoord waarschijnlijk tot een dorp. Op de muren van het huis hebben archeologen verschillende fresco’s aangetroffen die het natuurschoon uitbeelden.  Bomen, planten, vogels en vissen zijn direct op de kalklaag aan gebracht en goed bewaard gebleven.
Op 16 februari 1923 werd de grafkamer van Toetanchamon geopend door een archeologenteam onder leiding van de Britse archeoloog Howard Carter.
In de woestijn van Judea in Israël hebben archeologen een twaalfde grot gevonden waar misschien Dode Zee-rollen opgeslagen hebben gelegen. In het gebergte bij het dorp Qumran waren al eerder elf andere grotten gevonden. Helaas zijn er geen boekrollen gevonden in deze grot maar wel lege kokers waar de rollen in op werden geslagen en een onbeschreven stukje perkament.
De zomer van 2016 was in Spanje erg droog. Zo droog dat het peil in een waterreservoir in de regio Galicië in het noordwesten van Spanje zo ver daalde, dat er archeologische vindplaatsen droog kwamen te liggen. Delen van de Romeinse wijngaarden bij Castro Candaz zijn voor het eerst in decennia weer te zien.
In de Middellandse Zee werd op 70 meter diepte een 1800 jaar oud Romeins schip gevonden. De vloot lag in de buurt van het eiland Cabrera en bedolven onder een berg Romeinse kruiken.