Oudheid

In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:

  • Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
  • Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
  • Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).

De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.

Bij archeologisch onderzoek in Leidsche Rijn in Utrecht zijn een aantal opmerkelijke vondsten uit de Romeinse tijd gedaan. Onder andere unieke wapenstukken, paardentuig en vingerringen zijn gevonden.
Eerder dit jaar is de Universiteit van Newcastle samen met Historic Engeland een project gestart om de Romeinse graffiti in een groeve nabij de muur van Hadrianus te behouden.
Tijdens archeologische opgravingen voor de RijnlandRoute is een unieke archeologische inscriptie gevonden. De inscriptie is gevonden op één van de palen langs de Romeinse weg, een vergelijkbare inscriptie is nog nooit eerder in Nederland aangetroffen.  
In het noorden van Irak is een circa 3.400 jaar oud paleis opgegraven. Het is een van de meest belangrijke archeologische ontdekkingen uit de regio in de laatste decennia. Wat zijn de archeologen door de opgraving te weten gekomen?
Op de archeologische vindplaats Huqoq in Israël zijn onlangs twee Joods-Romeinse mozaïeken ontdekt tijdens opgravingen in een oude Laat-Romeinse synagoge. De gevonden vloermozaïeken beelden taferelen uit het Oude Testament af. Wat is er bekend over deze mozaïeken?
Onderzoekers hebben wietresten gevonden in wierrookbranders uit ca. 500 v.Chr. Deze wierrookbranders lagen in een 2.500 jaar oude tombe in het westen van China. De vondst werd bekend gemaakt door archeologen in 'Science Advances'. Waarom is deze vondst zo bijzonder?
In Israël zijn restanten van 5.000 jaar oude biergist gebruikt om bier van toen na te maken. Dit is de eerste keer dat alcohol is gemaakt met behulp van zulke oude originele ingrediënten.
In Israël zijn restanten van 5.000 jaar oude biergist gebruikt om bier van toen na te maken. Dit is de eerste keer dat alcohol is gemaakt met behulp van zulke oude originele ingrediënten.
In Rome is een verborgen kamer ontdekt in het paleis van keizer Nero. Archeologen van het archeologische park van het Colosseum stuitten op de kamer toen ze bezig waren met restauraties. Hoe hebben archeologen deze ruimte zo lang over het hoofd gezien?
De Sarcofaag van Simpelveld is in 1930 opgegraven in Limburg. Deze kist behoorde toe tot de Dame van Simpelveld. Wat kunnen we over haar te weten komen aan de hand van de gevonden archeologische resten?
Vrouwen droegen tijdens de Romeinse Republiek vaak dezelfde toga's als mannen. Later ontwikkelden zij hun eigen kledingstijl. Hoe kleedden Romeinse vrouwen zich?
Romeinse vrouwen zijn vaak - ten onrechte - onderbelicht gebleken in de geschiedenis. Wat is er bekend over Romeinse vrouwen vanuit de archeologie?