De grootste reizende tentoonstelling over de ijstijd komt naar Nederland. Tijdens de tentoonstelling ‘Giants of the Ice Age’, in Amsterdam EXPO, kan je een fascinerende reis maken door de prehistorie. Daarbij sta je oog in oog met uitgestorven zoogdieren, zoals de mammoet, de sabeltandtijger, het reuzenhert, de wolharige neushoorn en de holenbeer.
Waar tot nu toe rotstekeningen alleen werden toegeschreven aan de moderne mens, de Homo Sapiens, hebben wetenschappers onlangs in een grot in Gibraltar inkervingen gevonden van 39.000 jaar oud. De Homo Sapiens leefde in deze tijd voor zover bekend nog niet in dit gebied. Deze Gorham-grot is volgens eerder onderzoek ook juist rond deze periode bewoond geweest door Neanderthalers.
Een internationaal team van wetenschappers onder leiding van de Universiteit Oxford deed een grootschalig onderzoek op gevonden bot- en houtskoolresten van Neanderthalers in verschillende gebieden. Het team stelt onder andere dat de homo sapiens en de Neanderthalers 2.600 tot 5.400 jaar lang ‘buren’ zijn geweest op hetzelfde continent. Bovendien stelt het onderzoek dat er geen overtuigend bewijs is dat de moderne mens de ondergang van de Neanderthaler heeft veroorzaakt.
Aan de archeologiefaculteit van de Universiteit van York heeft een researchteam nieuwe inzichten verkregen over de kindertijd van de Neanderthalers. De onderzoekers geven aan dat de kinderen opgroeiden in kleine sociale gemeenschappen en hechte emotionele banden hadden met hun naaste omgeving.
Genetici die zich hebben gebogen over een teenbotje van een vrouwelijke Neanderthaler zijn tot de conclusie gekomen dat haar ouders sterk met elkaar verbonden waren. Zij waren waarschijnlijk halfbroer en -zus, of misschien oom en nicht. Het is dan ook waarschijnlijk dat er incest plaatsvond onder de Neanderthalers.
Een skelet van een Neanderthaler dat meer dan een eeuw geleden in een grot in Zuidwest Frankrijk is gevonden, is met opzet begraven. Dat is gebleken uit een dertien jaar durende analyse van het graf. Men dacht aanvankelijk dat Neanderthalers geen begravingsrituelen hadden. Nu blijkt echter dat de metgezellen van de Neanderthaler 50.000 jaar geleden moeite stopten in het begraven en beschermen van het lichaam van de dode.
Wetenschappers hebben mogelijk het oudste stukje touw ter wereld ontdekt. De vondst werd gedaan tussen de resten van een Neanderthalerkamp in Zuid-Frankrijk. Het touwtje is gemaakt van plantenvezels en is 90.000 jaar oud. De vondst geeft inkijk in het kunnen van de Neanderthalers en doet wetenschappers vermoeden dat de mensensoorttot veel meer in staat waren dan wordt gedacht.
Woensdag werd in Den Bosch een persconferentie gehouden over de gevonden resten van een neanderthalerkamp. Daarbij werden de resten getoond aan de pers. "Wij durven in 's-Hertogenbosch met gepaste bescheidenheid te zeggen dat wij natuurlijk de oudste stad van Nederland zijn geworden!" Dat zei de Bossche wethouder van onder andere Cultuurhistorie Van Olden naar aanleiding van de vondsten. Stenen werktuigen en dierlijke resten kwamen naar boven tijdens werkzaamheden aan een parkeergarage.
Bij de bouw van een ondergrondse parkeergarage in ’s-Hertogenbosch zijn resten gevonden van een Neanderthalerkamp. De resten zijn tussen de 70.000 en 40.000 jaar oud. De gemeente van de Brabantse hoofdstad bracht deze informatie woensdag 13 novembernaar buiten en noemt de vondst ‘het best bewaarde Neanderthalerkamp van Nederland’.
 Twee onderzoeksteams van het Max Planck Instituut voor Evolutionaire Antropologie uit Leipzig en van de Universiteit Leiden hebben 50.000 jaar oude gereedschappen van bot gevonden in Zuid-Frankrijk. Zij vonden de gereedschappen apart van elkaar bij opgravingen op sites uit het Paleolithicum en kwamen gezamenlijk naar buiten met dit nieuws. De gereedschappen moeten door Neanderthalers zijn gemaakt, maar hebben veel weg van modernere gereedschappen.
De oudste tumor ooit is gevonden in een rib van een Neanderthaler. Het bot is waarschijnlijk tussen de 120.000 en 130.000 jaar oud, en werd 100 jaar geleden al opgegraven in Kroatië. Het botfragment bleek onlangs een soort tumor te bevatten die we tegenwoordig kennen als ‘vezelige dysplasie’. Het is een bijzonder ontdekking, want daarvoor dacht men dat 4000 jaar oude Egyptische mummies de eerste waren met ‘moderne aandoeningen’.
In het noorden van Italië is het 30.000 tot 40.000 jaar oude stoffelijk overschot van een mensachtige aangetroffen. Antropologen vermoeden dat het om een kruising tussen een mens en een Neanderthaler gaat. Als  dit het geval is, dan vormt deze vondst het eerste tastbare bewijs voor de onderlinge voortplanting van mensen en Neanderthalers.