In het noorden van Italië is het 30.000 tot 40.000 jaar oude stoffelijk overschot van een mensachtige aangetroffen. Antropologen vermoeden dat het om een kruising tussen een mens en een Neanderthaler gaat. Als  dit het geval is, dan vormt deze vondst het eerste tastbare bewijs voor de onderlinge voortplanting van mensen en Neanderthalers.

Volgens een onderzoek zeilden Neanderthalers of mogelijk zelfs al de eerdere Homo erectus over de Middellandse Zee. Ze zouden vaardig zijn geweest in het varen op zee en zijn vermoedelijk meermaals gestopt op eilanden als Kreta en Cyprus.

Een recent onderzoek toont aan dat ons traditionele beeld van Neanderthalers misschien een misvatting is. In plaats van gespierde jagers waren het vermoedelijk zeer huishoudelijke mensen. Ze zouden hun tijd voornamelijk in het maken van kleren hebben gestoken.

Tijdens werkzaamheden voor het realiseren van een nieuwe kinderopvang is in Beerzel in de gemeente Putte een archeologische vondst gedaan. Het betreft een steen van aanzienlijke ouderdom, wat archeologen doet vermoeden dat het eigendom van Neanderthalers is geweest.

DNA-onderzoek heeft uitgewezen dat de Neanderthaler al 50.000 jaar geleden grotendeels uitstierf in Europa. Voorheen werd gedacht dat de bevolking van Neanderthalers stabiel was tussen 250.000 en 30.000 jaar geleden. Kennelijk had de klimaatverandering tijdens de laatste ijstijd een grotere impact dan tot dusver werd gedacht.

Archeologen hebben enkele rotstekeningen gevonden in de grotten van Nerja in Spanje. Na koolstofdatering op restanten van houtskool die naast de tekeningen werden gevonden, denkt men dat de tekeningen 42.300 tot 43.500 jaar oud kunnen zijn. Bovendien zouden het de eerste en enige gevonden tekeningen zijn die door Neanderthalers werden gemaakt.

Een recent onderzoek door antropologen aan de universiteit van Kent heeft wetenschappelijk bewijs opgeleverd dat mogelijk een langlopende discussie kan verhelderen. Volgens het onderzoek zouden mensachtigen uit Afrika, West-Azië en Europa van 300.000 jaar geleden veel kundiger stenen werktuigen hebben gefabriceerd dan onderzoekers aanvankelijk dachten.

De laatste tijd staat het bol van de onderzoeken over Neanderthalers. Onderzoekers aan de universiteiten van Arizona en Colorado Denver komen nu mogelijk met het concluderende argument: Neanderthalers waren niet minder fit dan de Homo sapiens en waarschijnlijk net zo hoogontwikkeld.

De man van Spy, één van de laatste Neanderthalers die leefde op het Europese continent, is na jarenlang werk eindelijk gereconstrueerd. De man is één van de belangrijkste vondsten van Neanderthalers in België.

Afgelopen mei zijn er restanten van voorwerpen gevonden in het noorden van het Oeralgebergte nabij het Russische plaatsje Byzovaya. De voorwerpen vertonen overeenkomsten met die van de Moustérian, een stijl van werktuigen die met Neanderthalers wordt geassocieerd. De voorwerpen zijn ca. 28.500 jaar oud.

Het wordt algemeen gedacht dat mensen uit de steentijd de eersten waren die bouwden met mammoetbotten. Een vondst uit Oekraïne zou echter het bewijs kunnen leveren dat deze eer toebehoort aan Neanderthalers.

Taalkundige Bart de Boer van de Universiteit van Amsterdam heeft mogelijk een verklaring gevonden voor het feit dat mensen wel kunnen praten en andere diersoorten niet. Door archeologisch onderzoek te combineren met hedendaagse experimenten kwam hij tot de conclusie dat het verdwijnen van de ‘luchtzak’ in de menselijke anatomie een grote rol speelde in het proces.