Een recent onderzoek door antropologen aan de universiteit van Kent heeft wetenschappelijk bewijs opgeleverd dat mogelijk een langlopende discussie kan verhelderen. Volgens het onderzoek zouden mensachtigen uit Afrika, West-Azië en Europa van 300.000 jaar geleden veel kundiger stenen werktuigen hebben gefabriceerd dan onderzoekers aanvankelijk dachten.

Al meer dan een eeuw discussiëren antropologen over de zogeheten Levalloistechniek. Dit is een methode van stenen werktuigvervaardiging die door minstens drie mensachtige soorten werd gehanteerd in de oude- en middensteentijd, waaronder de Neanderthaler. De Levalloistechniek maakte gebruik van kernstenen waarvan scherpe schilfers werden geslagen. Deze schilfers werden vervolgens als gereedschap gebruikt. De naam is afkomstig van het gebied waar de werktuigen voor het eerst werden gevonden, namelijk Levallois-Perret in Frankrijk. Bekijk hier hoe de techniek in zijn werking ging.

Men denkt dat dergelijke kernstenen opzettelijk werden bewerkt door de mensachtigen. Toch werd deze theorie door de jaren heen in twijfel getrokken, omdat men dacht dat Neanderthalers niet tot dergelijke innovaties in staat waren. De laatste aantal jaren zijn er echter veel onderzoeken verricht die het tegendeel bewijzen, waaronder het onderzoek dat bewees dat Neanderthalers een groot aanpassingsvermogen hadden.

Tijdens het recente onderzoek maakten antropologen van de universiteit van Kent honderden Levallois artefacten na door middel van experimentele archeologie en morfometrie (het onderzoeken van vormen). Ze kwamen tot de conclusie dat de schilfers van de kernstenen weldegelijk precies gefabriceerd moesten worden om de juiste vorm te verkrijgen.

Superschilfers

Volgens één van de onderzoekers, dr. Stephen Lycett, waren de schilfers geoptimaliseerd voor hun gewicht en vorm. Zo geeft hij aan dat ‘mobiliteit een factor was in het leven van alle jager-verzamelaars’ en dat hun werktuigen hierop werden aangepast. Ook waren de Levallois schilfers dikker dan schilfers die niet opzettelijk werden gemaakt, zodat ze steviger waren en langer gebruikt konden worden.

Lycett noemt de schilfers zelfs ‘superschilfers’: “Ze zijn niet zo dun dat ze ineffectief zijn en niet zo dik dat ze niet herslepen kunnen worden of onnodig zwaar zijn, wat erg belangrijk was voor mensachtigen als Neanderthalers.”

“Hoe meer we leren over het maken van stenen werktuigen door Neanderthalers en hun tijdgenoten, hoe eleganter het wordt,” aldus dr. Metin Eren, één van de onderzoekers die de werktuigen vervaardigde. “Het hoogontwikkelde aspect in hun gereedschap suggereert cognitieve vaardigheden die erg lijken op die van de moderne mens.”

Bron: University of Kent