Nieuws

Onderzoekers hebben buitenaardse stofdeeltjes aangetroffen in ijs in Groenland. Deze stofdeeltjes zijn waarschijnlijk afkomstig van een stuk komeet, die ongeveer 1.500 jaar geleden ingeslagen is. Dit had een klimaatverandering als gevolg die vervolgens leidde tot een hongersnood. Hierdor raakte een mensenmassa vatbaar voor een uitbraak van de Pest van Justinianus, dezelfde ziekte die 800 jaar later de Zwarte Dood veroorzaakte. 

Dit jaar verschijnt er wederom een nieuw Cultuur Historisch Jaarboek met een terugblik op het afgelopen jaar. Het jaarboek voor 2013 heet Nieuw Land in vogelvlucht en biedt een blik op het verleden van het nieuwe land in de voormalige Zuiderzee. Diverse thema’s komen aan de orde: de totstandkoming van de Wieringermeer en Lelystad, de scheepswrakken in de Flevolandse bodem en de relatie tussen de Zuiderzee (in de Romeinse tijd nog Flevomeer genoemd) en Vlieland, Vollenhove en de Veluwe.

In een klooster in Sudan is een 900-jaar oude middeleeuwse crypte blootgelegd. In de crypte bevonden zich zeven natuurlijk gemummificeerde lichamen en de muren van de crypte waren bedekt met ‘magische’ inscripties. De vondst is gedaan in Oud Dongola, de hoofdstad van het middeleeuwse christelijke koninkrijk Makuria dat zich in het huidige Sudan bevond.

Een skelet van een Neanderthaler dat meer dan een eeuw geleden in een grot in Zuidwest Frankrijk is gevonden, is met opzet begraven. Dat is gebleken uit een dertien jaar durende analyse van het graf. Men dacht aanvankelijk dat Neanderthalers geen begravingsrituelen hadden. Nu blijkt echter dat de metgezellen van de Neanderthaler 50.000 jaar geleden moeite stopten in het begraven en beschermen van het lichaam van de dode.

Het komende nummer van Archeologie Magazine is voor een belangrijk deel gewijd aan de geschiedenis van de prachtige stad Zwolle. We beginnen in de bronstijd, bij het ‘Woodehenge van Zwolle’, een constructie van palencirkels die misschien dienst deden als zonnekalender. Maar we nemen u ook mee naar Zwolle’s glorietijd, in de 15e eeuw, toen Zwolle een prominent lid was van de Hanze.

Er is nieuw bewijs gevonden dat de bestaande theorieën over het instorten van de samenleving op Rapa Nui, het Paaseiland, in twijfel trekt. Volgens deze theorieën was de samenleving op het eiland al aan het aftakelen voordat de Europeanen in 1722 het eiland aandeden, maar volgens een nieuwe ontdekking waren het vooral de ziektes die de nieuwkomers met zich meebrachten die de beschaving ten onder deden gaan.

In een grot aan de noordwestelijke kust van het Indonesische eiland Sumatra is een schat aan informatie over de tsunami’s die de Indische Oceaan teisterden ontdekt. Tijdens iedere storm wordt een grote hoeveelheid zand in de grot gespoeld en de ontstane sedimentlagen worden door vleermuisuitwerpselen netjes van elkaar gescheiden.

Een massagraf in de duinen bij Wassenaar van 4000 jaar oud wordt opnieuw onderzocht. Het graf, ontdekt in 1987, bevat de resten van twaalf mannen, vrouwen en kinderen die allemaal tegelijk zijn begraven. Met het nieuwe onderzoek hopen onderzoekers nieuwe inzichten te krijgen in de prehistorische leefgewoontes.

Op de website van het Google Cultural Institute is het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden vanaf vandaag te zien met Street View-weergave en een mummiekist als Gigapixel-object. Bezoekers van het online kunstplatform kunnen inzoomen tot op de kleinste details van de drieduizend jaar oude kist. Bovendien is op Google’s online kunstplatform het aantal objecten uit de museumcollectie uitgebreid tot bijna vierhonderd.

Vorige week hebben archeologen van het Initiatief Domplein een oude Romeinse weg ontdekt onder het Domplein in Utrecht. De overblijfselen zijn gevonden bij de opgravingen van Schatkamer Domplein, een project dat begin juni 2014 een publiekscentrum zal openen bij de opgravingen.

In Colombia zijn resten teruggevonden van een nederzetting van 3000 jaar oud. Deze zijn per toeval gevonden in een landelijk gebied in de omgeving van Bogotá, de Colombiaanse hoofdstad. De vondst werd gedaan tijdens een onderzoek naar stroomvoorziening in het gebied.

Eigenaren en beheerders van een terrein met een archeologisch monument kunnen sinds kort terecht bij Erfgoedbeheer van ADC RoelBrandt Stichting. De deskundigen van Erfgoedbeheer controleren de conditie van het monument en geven praktisch advies voor onderhoud of herstel. Voorheen was deze zorg in handen van de Archeologische Monumentenwacht, die echter in juni dit jaar failliet ging. De RoelBrandt Stichting, die zonder winstoogmerk opereert, beoogt met deze dienst een bijdrage te leveren aan het in standhouden van monumenten voor toekomstige generaties.