Recent onderzoek op 5.000 jaar oude Spaanse skeletten heeft uitgewezen dat het drinken van melk - en daarmee het opbouwen van lactosetolerantie - niet voordelig voor de ontwikkeling van de mens was vanwege de vitamine D in melk. Mensen die het zogeheten melkgen hadden waren lactosetolerant en hadden een voordeel ten opzichte van mensen zonder dit gen.

Een leven lang melk

De mutatie die het mogelijk maakte voor mensen om een leven lang melk te kunnen verdragen ontwikkelde zich ongeveer 7.500 jaar geleden op verschillende plekken in de wereld, onafhankelijk van elkaar. Deze genen verspreidden zich snel. Tegenwoordig kan ongeveer één derde van de wereldbevolking lactose nuttigen zonder maagproblemen te krijgen.

Het nut van melk drinken

De vaardigheid om melk te consumeren na de eerste levensjaren wordt gezien als een sleutelmoment in de ontwikkeling van de mens. Volgens deze theorie was melk voordelig voor de ontwikkeling van de mens omdat de vloeistof vitamine D bevat, wat helpt om calcium op te nemen. 

Onderzoek melkgenen en vitamine D

Het onderzoek werd uitgevoerd op acht skeletten uit Spanje van ongeveer 5.000 jaar oud, lang nadat de mutatie om melk te verdragen al ontwikkeld was in Noord-Europa. Evolutionair bioloog Oddný Sverrisdóttir, verbonden aan de Universiteit van Uppsala, ontdekte dat het gen dat zorgde voor de verdraagzaamheid van melk zich net zo snel verspreidde in warme- zonovergoten klimaten als op andere plekken.

Zij beweert dat hiermee de theorie dat mensen in Noord-Europa melk moesten drinken om een tekort aan vitamine D te compenseren, ontkracht is. Volgens haar waren er andere oorzaken voor het ontwikkelen van verdraagzaamheid van lactose. 

Belang van het melkgen

Sverrisdóttir vergeleek het DNA van de skeletten met het DNA van hedendaagse Spanjaarden om te zien of de snelle ontwikkeling van lactose tolerantie in Spanje toeval was of dat er sprake was van natuurlijke selectie. Hieruit bleek dat mensen met het ‘melkgen’ een voordeel hadden ten opzichte van mensen die dit gen niet hadden.

Sverrisdóttir heeft inmiddels zelf theorie, die overigens niet met het onderzoek bewezen wordt. Volgens haar aten boeren al lange tijd yoghurt en kaas omdat die producten makkelijker te verteren waren dan melk. In tijden van honger zouden mensen uit wanhoop melk zijn gaan drinken om de honger te stillen. Mensen met het ‘melkgen’ zouden hier baat bij hebben gehad, terwijl mensen zonder dit gen diarree kregen.

Nader onderzoek naar melkgen

Het recente onderzoek heeft uitgewezen dat er waarschijnlijk meerdere redenen zijn waarom het melkgen gunstig was voor de evolutie. Om achter de redenen te komen is echter meer onderzoek nodig.

Bron:

discovery.com