Oudheid

In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:

  • Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
  • Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
  • Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).

De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.

Wetenschappers hebben een nieuwe methode gevonden om op grote schaal archeologisch onderzoek te verrichten. Door de analyse van satellietbeelden brengen zij nu op een relatief eenvoudige manier ruim 14.000 oude nederzettingen aan het licht. De archeologen hopen dat er met behulp van deze methode ook meer aandacht komt voor de kleinere nederzettingen uit het verleden.
Archeologen hebben sporen van Romeinse bewoning gevonden op de hoek van de Asselsestraat en de Herderweg in Apeldoorn. Afgelopen jaar werd ook een Romeinse nederzetting blootgelegd aan de Herderweg.
Archeologen hebben zo’n 130 mesbladen gemaakt van het vulkanische gesteente obsidiaan onderzocht. Deze voorwerpen zijn gevonden bij de oude Turkse tempel Göbekli Tepe. Het onderzoek suggereert dat de tempel een pelgrimsoord was en bezocht werd door een kosmopolitische groep mensen, zo’n 11.000 jaar geleden. Göbekli Tepe is de oudste tempel ter wereld.
Sint Athanasius zou in het jaar 344 zelf het Athanasiusklooster in Bulgarije hebben gesticht, dat vandaag de dag nog in gebruik is. Dat beweren Bulgaarse archeologen na onderzoek in een nabijgelegen kluizenaarsgrot. Als dat klopt, is het St. Athanasiusklooster het oudste klooster van Europa.
Timothy Fenstermarcher, in de California Correctional Institution beter bekend als gevangene J81961, heeft zijn leven gebeterd nadat hij kennismaakte met het hiërogliefenschrift van het Oude Egypte. De gedragsverandering van de Amerikaan, die na een steekpartij in 1996 veroordeeld werd tot negentien jaar celstraf, kwam tot stand na het lezen van een archeologisch tijdschrift in de wachtkamer van de gevangenis.
Met de Etrusken tentoonstelling in het kielzog wordt er in het Rijksmuseum van Oudheden hard gewerkt aan de opbouw van de volgende tentoonstelling: Eilanden van de Goden. Tijdens deze tentoonstelling kunnen bezoekers een reeks eeuwenoude voorwerpen bezichtigen en luisteren naar verhalen uit de klassieke mythologie. De tentoonstelling loopt van 18 april t/m 2 september 2012.
Werknemers en vrijwilligers van het Archeologisch Centrum van de gemeente Eindhoven hebben een nederzetting uit de Romeinse tijd ontdekt. De sporen werden gevonden op een perceel langs de snelweg A2 op de hoek van de Sliffertsestraat en de Noord Brabantlaan.
Een archeologisch onderzoek in het ‘Hal Saflieni Hypogeum’ heeft uitgewezen dat het monument speciaal is ontworpen om een bepaalde akoestiek te genereren. Door de holle gangen en ronde kamers van de tempel worden geluidsvibraties zo  sterk gemanipuleerd dat ze mogelijk zelfs bewustzijnsveranderende gevolgen kunnen hebben.
Tijdens een bezoek aan de Tempel van Amon van het complex van Karnak in Egypte onthulde Mohamed Ibrahim, de minister van antiquiteiten, een faraonaam die tot nog toe niet bekend was voor Egyptologen. De naam vult een gat in de chronologische orde van farao’s van de 17e dynastie.
Het team van dr. Maarten Raven heeft een volgend deel van het Sakkara dagboek gepubliceerd. Het seizoen liep ten einde waardoor de temperatuur flink daalde. Bovendien kreeg het gezelschap te maken met hevige zandstormen en regen. Het veldwerk was echter voorbij en de archeologen konden hun archiveerwerk veilig binnenshuis vervolgen. Op 3 maart rondden ze het werk definitief af. Inmiddels is het team vertrokken uit Sakkara. 
Vandaag houdt Niels Steensma de lezing ‘Evenbeeld vereeuwigd’ in het Allard Pierson Museum. Deze zal tevens op 13 maart plaatsvinden in het Rijksmusem van Oudheden. Bovendien kondigen wij met plezier de winnaars van de kaartjes voor de tentoonstelling Etrusken in het RMO aan.
Bij de aanleg van een nieuwe metrolijn in de Griekse havenstad Thessaloniki hebben archeologen een marmeren weg aangetroffen. Eerder werden er tijdens de werkzaamheden ook al enkele honderden graven en duizenden juwelen gevonden. Volgens de archeologische dienst gaat het om vondsten van onschatbare waarde.