Oudheid

In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:

  • Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
  • Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
  • Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).

De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.

Op 2 december 2013 is er een deel van een muur ingestort in de oude Romeinse stad Pompeii. De stad is 2.000 jaar in goede staat bewaard gebleven maar begint nu langzaam af te brokkelen. Hierom wordt er getwijfeld aan de moeite die Italië doet om Pompeii te onderhouden.
Lezing in het kader van de tentoonstelling Petra. Wonder in de woestijn door Tanja van der Zon, projectleider van de tentoonstelling. Ze laat u de archeologische schatten van de verborgen woestiijnstad in Jordanië zien en vertelt over 'the making of' van deze bijzondere expositie.
Het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) heeft dankzij bijdragen van de Vereniging Rembrandt en de BankGiro Loterij een kalkstenen mannenportret uit de 5de eeuw v.Chr. aangekocht. Het portret is afkomstig van Cyprus en is van zeldzaam hoge kwaliteit. De verwerving betekent een belangrijke aanvulling op de Griekse collectie van het museum. Het portret is tijdelijk te bewonderen in de centrale hal van het museum en krijgt in 2015 een prominente plek in de te vernieuwen Griekse afdeling. Voor de aankoop is 200.000 euro betaald.
Lezing van dr. Jaana Toivari-Viitala (uhd egyptologie, Universiteit Helsinki) over de resultaten van het project The Workmen’s Huts in the Theban Mountains.
Archeologen hebben een houten structuur gevonden in de Maya Devi Tempel in Lumbini, ook wel de geboorteplek van Boeddha. De houten structuur blijkt uit de zesde eeuw voor Christus te komen, waardoor de tempel drie eeuwen ouder is dan eerder gedacht werd. De vondst biedt hierdoor tevens een nieuwe kijk op de geboorte van Boeddha.
Archeologen hebben de oudste wijnkelder ter wereld ontdekt. Bij opgravingen in de historische stad Tel Kabri in Israël ontdekten de archeologen de resten van kruiken in de ruïne van een paleis. Na onderzoek bleek dat er wijn in de 3.700 jaar oude kruiken heeft gezeten. De archeologen hopen in 2015 verder te kunnen graven om meer informatie over de vondst te verkrijgen.
In het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden is tot en met 24 maart 2014 de tentoonstelling Petra. Wonder in de woestijn te zien. Speciaal voor deze expositie is een fotoboek gemaakt. In 80 full colour pagina’s ziet u prachtige foto’s van de stad en het omliggende landschap, maar ook van een selectie vondsten van de Nabatese cultuur. Wij mogen nu 10 exemplaren van dit fotoboek verloten.
RomeinenNU organiseert op zondagmiddag 24 november de Romeinenmeeting in Museum Het Valkhof. De Romeinenmeeting is een jaarlijks terugkerend event waarin Romeins nieuws, nieuwe Romeinse projecten, inhoudelijke verhalen en een informeel treffen van geïnteresseerden in Romeinse geschiedenis en erfgoed gecombineerd worden.
In de Egyptische Oudheid was het gebruikelijk om de doden ook in het hiernamaals te voorzien van voldoende voedsel. Zodoende werden stukken vlees gemummificeerd en bij de overledenen in het graf gelegd. Archeologen hebben nu onderzoek naar dit gebruik gedaan, iets wat nog niet eerder is gebeurd.
Hyllos is van 13 t/m 29 november te zien in de Tempelzaal in het RMO. Hyllos is een politieke tragedie over democratische idealen en hun tegenkanten. In de Griekse mythologie was Hyllos de oudste zoon van Herakles en Deianeira en daarmee de oudste van de zogenaamde Heracliden. Na de dood van zijn vader Herakles neemt Hyllos de macht over in Trachis. Hij wil er een democratie vestigen, naar het voorbeeld van de Atheense democratie.
Presentatie van het het nieuwe boek van Fik Meijer: Twee steden. Opkomst van Constantinopel, neergang van Rome (330-608). Meijer legt Rome en Constantinopel naast elkaar en bekijkt ze in de context van de geschiedenis van de late Oudheid en de vroege Middeleeuwen. Het boek verschijnt bij uitgeverij Athenaeum – Polak & van Gennep.
Het geluid van de graafmachine weergalmt tegen de oude gevels van het Utrechtse Domplein. Het lijkt op de zoveelste wegopbreking in de Domstad. Maar een goed toeschouwer ziet dat het hier om iets anders gaat. Onder de stenen van het wegdek komen oude fundamenten boven. Hier, aan de voet van de Dom, vangen we een glimp op van een geschiedenis van bijna 2000 jaar. Hier wordt een ‘schatkamer’ gebouwd.