Oudheid

In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:

  • Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
  • Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
  • Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).

De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.

Het Rijksmuseum van Oudheden verzamelt foto’s van bezoekers van Petra. Van over de hele wereld reizen jaarlijks honderdduizenden mensen naar de oude hoofdstad van de Nabateeërs. Wie Petra bezoekt, wordt onderdeel van de geschiedenis van de stad.
Het cultuurwonder van Jordanië, de uit rotsen gehouwen woestijnstad Petra, komt naar Leiden. Het Rijksmuseum van Oudheden presenteert deze winter ‘Petra. Wonder in de woestijn’ (9 oktober 2013 t/m 23 maart 2014). De wereldberoemde tempels, koningsgraven en ruïnes van Petra’s luxe villa’s maken de tweeduizend jaar oude stad tot misschien wel de mooiste archeologische plek ter wereld. Met 150 topstukken is dit de grootste Petra-tentoonstelling die ooit in Nederland te zien was.
Museumwandeling langs de Egyptische tempel uit Taffeh, met Maarten Raven, conservator van de Egyptische collectie van het Rijksmuseum van Oudheden.
Uit archeologisch onderzoek blijkt dat sporters al doping gebruikten ten tijde van de Oudheid. In het westen van Anatolië was doping niet alleen een veelvoorkomende gewoonte in de atletische sport, het gebruik ervan werd ook algemeen aanvaard. Dit blijkt uit onderzoek van de uitgravingen van een stadion van de oude stad Magnesia.
Duitse archeologen van de vrije universiteit van Berlijn hebben een bijzondere ontdekking gedaan tijdens opgravingen van het Romeins-Germaanse slagveld bij Harzhorn te Nedersaksen. De onderzoekers stuitten op de resten van een Romeinse maliënkolder die dateert uit de derde eeuw na Christus.
Archeologen hebben bij opgravingen in Jeruzalem een goudschat gevonden. De schat bestaat uit 36 gouden en zilveren munten en een gouden medaillon uit de zevende eeuw. De schat werd gevonden aan de voet van de Tempelberg waar deze zomer opgravingen zijn gedaan. 
In 1893 werden er bijna honderd lichamen gevonden in een grot in het Amerikaanse Utah. Uit onderzoek is gebleken dat veel van deze mensen op brute wijze om het leven zijn gekomen. Omdat de lichamen stammen uit de periode 100 tot pakweg 300 na Christus werd tot nu toe altijd aangenomen dat de mensen in individuele conflicten vermoord zijn. Uit nieuw onderzoek blijkt echter dat de overblijfselen van degenen die bruut vermoord zijn onderdeel waren van een enkele massamoord.
Matilo is een gebied tussen de wijken Roomburg en Meerburg in Leiden en is vernoemd naar de Romeinse legerplaats die daar vroeger was. Het is gebied is bijzonder omdat in de bodem talrijke archeologische resten nog altijd verborgen liggen. Dit rijksmonument is omgetoverd tot Archeologisch Park Matilo.
De Romeinse keizer Commodus, die de bijnaam ‘De Romeinse Hercules’ droeg, had wellicht een klein amfitheater bij zijn verblijf net buiten Rome. Amerikaanse archeologen van de Montclair State University uit New Jersey ontdekten een aantal jaar terug al een Romeins badhuis in de stad Genzano en stuitten daarbij op een gebogen muur. Door middel van radaronderzoek zijn de archeologen er nu achter gekomen dat de muur onderdeel is van een amfitheater.
De 10-jarige Alexander Kettler heeft naar alle waarschijnlijkheid een Egyptische mummie gevonden in het huis van zijn oma in de Duitse provincie Nedersaksen. De jongen deed de vondst in een opslagruimte in het huis, zo maakte het Duitse persbedrijf DPA bekend.
Door middel van een nieuwe interactieve gigapixel-technologie konden oude muurschilderingen van de Moche cultuur in het noorden van Peru opnieuw ontdekt worden. De muurschilderingen bevinden zich in de ‘Huaca de la Luna’, oftewel Tempel van de Maan.
Toen de opstand tegen de Syrische president Assad twee jaar geleden begon, toonden satellietbeelden ruïnes van de oude Griekse stad Apamea in centraal Syrië, omgeven door groene landbouwgrond. Een jaar later onthulden foto’s een maanlandschap met honderden gaten. Sinds die onthulling blijken plunderaars met automatische wapens misbruik te maken van de oorlog in Syrië en hebben zij grote illegale opgravingen gedaan op archeologische sites als Apamea, een stad die in 300 voor Christus werd gesticht door Alexander de Grote. Bij de opgravingen werden grootschalige vernielingen aangebracht.