Oudheid

In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:

  • Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
  • Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
  • Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).

De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.

Jubileumtentoonstelling in Rijksmuseum van Oudheden

Het Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten (NINO) viert zijn vijfenzeventigjarig jubileum met de tentoonstelling 75 jaar Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. De expositie presenteert de mooiste archeologische objecten en foto’s uit de collectie van het NINO, die doorgaans alleen toegankelijk is op afspraak. Samen illustreren zij de geschiedenis van het instituut. De expositie is te zien van 1 oktober 2014 t/m 3 mei 2015.
Verder lezen
Geen foto

Vindplaats oudste computer door duikers onderzocht

In 1901 werd er in de Egeïsche Zee, voor de kust van het eiland Antikythera in een antiek scheepswrak een bijzondere vondst gedaan. Er werd een ingewikkeld apparaat met verschillende bronzen tandwielen gevonden. Het is tot op de dag van vandaag de oudste analoge computer ter wereld. Een groep gespecialiseerde duikers doet op het moment onderzoek rond het antieke scheepswrak, ze hopen nog meer opmerkelijke vondsten te doen.
Verder lezen

Foto’s antieke stad Aphrodisias in Rijksmuseum van Oudheden

In de centrale hal van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden is van 24 september tot en met 16 november een twintigtal foto’s, fotomontages en panorama-opnamen te bewonderen van de ruïnes van Aphrodisias, een van de mooiste archeologische sites van Turkije. Het gaat om opnamen van o.a. de beroemde Aphrodite-tempel, het theater en de toegangspoort, en van de talrijke marmeren beeldhouwwerken die in de stad zijn gevonden.
Verder lezen

Foto’s antieke stad Aphrodisias in Rijksmuseum van Oudheden

In de centrale hal van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden is van 24 september tot en met 16 november een twintigtal foto’s, fotomontages en panorama-opnamen te bewonderen van de ruïnes van Aphrodisias, een van de mooiste archeologische sites van Turkije. Het gaat om opnamen van o.a. de beroemde Aphrodite-tempel, het theater en de toegangspoort, en van de talrijke marmeren beeldhouwwerken die in de stad zijn gevonden.
Verder lezen

Rijksmuseum van Oudheden koopt twee oud-Egyptische faraobeeldjes

Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden heeft twee oud-Egyptische faraobeeldjes gekocht, waaronder het oudste beeldje ter wereld met een faraonaam. Dit is een zittend figuur van farao Ninetjer, een van de eerste koningen van het oude Egypte (ca. 2785-2742 v.Chr.). Daarnaast kocht het museum een grafbeeldje van farao Taharka (690-664 v.Chr.), een van de ‘zwarte farao’s’ uit de Soedan. De aanwinsten zijn vanaf dinsdag 9 september tijdelijk te bewonderen in de centrale hal van het museum en krijgen in 2016 een prominente plek in de te vernieuwen Egyptische afdeling. Voor de aankopen is 150.000 euro betaald. Het museum financierde de aankopen o.a. uit de jaarlijkse bijdrage van de BankGiro Loterij en ontving voor het beeldje van Taharka een schenking van Vriendenvereniging RoMeO.
Verder lezen
Geen foto

Papyrusfragment van 1500 jaar oud met Bijbelteksten ontdekt

In de John Rylands bibliotheek in Manchester is een 1500 jaar oud papyrusfragment uit Egypte gevonden, waarop verschillende passages uit de Bijbel te lezen zijn. Deze vondst geeft bijzonder nieuw inzicht in hoe de ‘gewone man’ in het vroege christendom met de Bijbel omging.
Verder lezen
Geen foto

Houten toiletzitting uit de Romeinse tijd gevonden

In Northumberland in Engeland, nabij de Muur van Hadrianus, hebben archeologen rond het Vindolanda fort een opmerkelijke vondst gedaan. De vraag die al vaker voorbij is gekomen op onze website lijkt hiermee beantwoord. Hoe poept een Romein? Het antwoord: op een brede, comfortabele houten toiletzitting.
Verder lezen

Lezing - Een Hyksos paleis in Avaris

Op woensdag 10 september 2014 kunt u een lezing in het Rijksmuseum van Oudheden volgen van de bekende prof. dr. Manfred Bietak, emeritus hoogleraar aan de universiteit van Wenen.Hij graaft al sinds 1966 in Tell el-Dab'a, in het noorden van Egypte en is expert op het gebied van internationale connecties tussen Egypte en haar buren in de tweede millennium v. Chr.  
Verder lezen
Geen foto

Balsemen van mummies begon ca. 1,500 jaar eerder dan gedacht

Onderzoekers van de Australische Macquarie Universiteit deden deze zomer een verrassende ontdekking tijdens een onderzoek op verschillende mummies van ruim zesduizend jaar oud. In de linnen doeken van deze mummies ontdekten ze namelijk kunstmatige balsemolie. Waar eerder werd aangenomen dat het balsemproces pas rond 2200 jaar v. Chr. begon, stelt dit onderzoek dat men al experimenteerde met het balsemen van lichamen rond 4000 v. Chr.
Verder lezen
Geen foto

Nieuwe Nazcalijnen door zandstorm onthuld

Eind juli vloog een piloot over de heuvels in de Nazca woestijn, waar recentelijk een fikse zandstorm had gewoed. De vliegenier ontdekte dat deze zandstorm iets bijzonders aan het licht had gebracht: nog nooit onthulde geogliefen, onder andere in de vorm van een slang.
Verder lezen
Geen foto

Graftombe uit de tijd van Alexander de Grote ontdekt

Griekse archeologen hebben nabij de stad Amphipolis een belangrijke graftombe gevonden die dateert uit 350 tot 300 voor Christus. In diezelfde tijd heerste Alexander de Grote over grote delen van Europa, Azië en Afrika. Veel van de hooggeplaatsten uit deze regeerperiode zijn begraven in weelderige graftomben nabij Vergina, waar ook Philip II, Alexander’s vader, begraven ligt.
Verder lezen
Geen foto

Homo Floresiensis was geen nieuwe menssoort, maar had Downsyndroom

In 2003 deden onderzoekers een grootse ontdekking: een nieuwe menssoort die belangrijk inzicht zou kunnen geven in de evolutie van de mens. Wetenschappers beweerden dit op basis van de vondst van de 15.000 jaar oude resten van één mensachtige op het Indonesische eiland Flores. Recent onderzoek toont echter aan dat het niet gaat om een nieuwe soort, maar een reeds bekende menssoort met het Syndroom van Down.
Verder lezen