Nieuws

Tot 10 oktober is het nog mogelijk projecten in te dienen die meedingen naar de Prijs der Nederlandse Publieksarcheologie. Een vierkoppige jury zal daarna uitmaken welke projecten genomineerd worden om tijdens de Reuvensdagen te strijden voor de titel.

Geleerden hebben na onderzoek een Joods gebedenboek gedateerd. Het artefact stamt uit de 9e eeuw en is daarmee de oudste Joodse tekst in haar soort. De voormalig oudste gebedsteksten zijn namelijk van de 12e en 13e eeuw. De vondst biedt belangrijke informatie over het religieuze leven van Joden in deze periode.

Na een succesvolle eerste reeks start in oktober 2013 bij het Hunebedcentrum te Borger opnieuw de Archeologiecursus. Dit jaar zullen verschillende perioden aan bod komen van de oude steentijd tot aan de Tweede Wereldoorlog. In acht avonden en één excursie zullen archeologen laten zien wat zo bijzonder is aan de periode waarin zij onderzoek doen. Naast een algemeen beeld zullen de sprekers ook bijzondere onderzoeken en objecten voorbij laten komen. Het Hondsruggebied nabij Groningen zal hierbij centraal staan.

In het Bergherbos in de gemeente Montferland is het eerste archeologische onderzoek in Nederland naar resten uit de Eerste Wereldoorlog uitgevoerd. Het onderzoek, dat werd uitgevoerd door RAAP Archeologisch Adviesbureau in opdracht van Natuurmonumenten, had tot doel meer duidelijkheid te verkrijgen over enkele militaire resten uit de Eerste Wereldoorlog. Het wordt uitgevoerd in het kader van het Europese Interregproject ‘Speuren naar bosgeschiedenis’. Er werd onderzoek gedaan naar een Duits loopgravensysteem dat na de oorlog bewaard is gebleven en ook nog naar 19e eeuwse plant en zaaibedden.

Een boog en meerdere pijlen zijn gevonden in het gebergte van de provincie Oppland in Noorwegen. De vondsten blijken na datering tussen de 3.800 en 5.400 jaar oud te zijn en zijn aan het licht gekomen door het smelten van de ijslaag in het Noorse hooggebergte. De vondsten bevestigen de toenemende invloed van klimaatveranderingen op de archeologie.

Een team archeologen heeft bij opgravingen in de eeuwenoude stad Iasos in Turkije een nieuwe laag van de stad ontdekt. Er is een rioolstelsel en een gangenstelsel gevonden, beide een meter onder de grond. De stad werd meer dan drieduizend jaar geleden bedolven onder een berg van as na een uitbarsting van een vulkaan op het eiland Santorini.

In het Belgische dorp Oedelem, in omgeving van Brugge, is op een begraafplaats een grafheuvel ontdekt uit de bronstijd (ca. 2000 voor Christus). De archeologen van Raakvlak, de archeologische dienst van Brugge en omgeving, ontdekten het grafmonument na onderzoek van luchtfoto’s van het gebied. Deze foto’s zijn al langere tijd beschikbaar, maar werden recentelijk opnieuw onderzocht. De foto’s zijn gemaakt door de Universiteit Gent en laten een cirkelvormig spoor zien.

De app Unlock History is een interactieve film met historische beelden, aangevuld door een ‘schatkamer’ vol achtergronden en gedigitaliseerd historisch materiaal. De app zal uiteenlopende geschiedenisverhalen brengen, van de Franse Revolutie tot de Jodenvervolging en de Vietnamoorlog. Unlock History is ontwikkeld voor de iPad.

Vandaag (1 oktober) start de Maand van de Geschiedenis, het grootste historische evenement van Nederland met honderden activiteiten rond het thema Vorst & Volk. Het startsein wordt gegeven op Paleis Soestdijk. ‘Koningsdag’ wordt bij die gelegenheid, als eerste nationale feestdag, geplaatst op de Nationale Inventaris Immaterieel Erfgoed.

Archeologen van Archeologisch Onderzoek Leiden (Archol) hebben in de week van 23 september een graf uit de nieuwe steentijd blootgelegd in het Gelderse Twello. Het graf is blootgelegd in een urnenveld en is afkomstig uit de Enkelgrafcultuur (2900 - 2500 voor Christus). Op de vondstlocatie zijn al eerder vondsten uit de brons- en ijzertijd en uit de Oudheid blootgelegd.

In de gemeente Leiderdorp hebben archeologen van de UvA de afgelopen maanden de resten van een vroegmiddeleeuwse nederzetting in kaart gebracht. De opgraving geeft door de vele gevonden gebruiksvoorwerpen een uniek beeld van het leven van de boerenbevolking in de vroege middeleeuwen. Dat leven was rijker dan gedacht. Daarvan getuigen de vele sieraden, wapens, munten, maar ook de grote aantallen geïmporteerd aardewerk uit de regio Keulen. De vondst van grote aantallen weefgewichten, spinklosjes en botten van schapen wijst erop dat ze waarschijnlijk textiel produceerden. In de vroege middeleeuwen was het Friese laken populair en mogelijk ligt hier de oorsprong van het later beroemde Leidse laken.

Corinne Hofman, Leids hoogleraar archeologie van het Caribische gebied, ontvangt op 21 november de KNAW Merianprijs 2013 voor vrouwen in de wetenschap. Met haar onderzoek wil ze het verhaal over de ontdekking van de Amerika’s aanvullen vanuit het perspectief van de oorspronkelijke Indiaanse bevolking.