Oudheid

In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:

  • Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
  • Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
  • Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).

De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.

Bij opgravingen in de Alken Enge moerassen nabij het Deense meer Mossø is een massagraf uit de oudheid aan het licht gekomen. Archeologen vermoeden dat ze gestuit zijn op de menselijke resten van een compleet leger dat ongeveer 2.000 jaar geleden om het leven is gekomen tijdens een grootschalige veldslag.
Al minstens 2.500 jaar maakt de stad Mahasthangarh onderdeel uit van het landschap in het noorden van Bangladesh. In de afgelopen 50 jaar zijn er echter grote delen van de antieke plaats verdwenen door intensieve bebouwing en diefstal. Autoriteiten zijn inmiddels in actie gekomen tegen deze praktijken, maar experts vrezen dat het al te laat is.
De Syrische burgeroorlog is als eerste een menselijke tragedie, maar het heeft ook een grote weerslag op het historische erfgoed van het land. Bijvoorbeeld op de Grieks-Romeinse stad Apamea die in de vuurlinie ligt en zwaar beschadigd is geraakt. De stad Apamea is gesticht in de 3e eeuw voor Christus door Seleucus I en speelde in de oudheid een belangrijke rol in de regio.
Op donderdagmiddag 23 augustus vertelt archeologe Annet van Wiechen over mythen en archeologie rond het Knossos-complex op Kreta in het Rijksmuseum van Oudheden. Toen Arthur Evans in de lente van 1900 daar met zijn opgravingen begon, stuitte hij op een 'nieuwe' beschaving, die naar de mythische koning Minos van Kreta 'minoïsch' werd genoemd.
Ingenieurs die in het Britse York bezig waren met de riolering zijn op een onverwachte vondst gestuit: een Romeinse mozaïekvloer. De werkzaamheden werden per direct stilgelegd. Een team archeologen bevestigde de vondst en dateerde de vloer tot de 3e of 4e-eeuw na Christus.
Dankzij satellietonderzoek met behulp van Google Earth hebben wetenschappers mogelijk twee nieuwe piramidecomplexen ontdekt in Egypte. De twee sites liggen ongeveer 145 kilometer van elkaar verwijderd, maar tonen beide ongebruikelijke zandophopingen met vreemde kenmerken, die erop kunnen wijzen dat er gebouwen schuil gaan onder het zand.
Tijdens opgravingen op de Maryport opgravingsite in het Engelse graafschap Cumbria is een intact Romeins altaar blootgelegd. Het is het eerste complete altaar dat sinds 1870 in Engeland is opgegraven. Het altaar lag al ruim 1.600 jaar begraven.
Archeologen die een opgraving uitvoerden in de Oude Egyptische stad Avaris hebben een mysterieuze ontdekking gedaan. Ze vonden maar liefst zestien afgesneden handen die in vier groeven begraven lagen. Opmerkelijk is dat het allemaal rechterhanden zijn.
Er zijn vijf archeologische vindplaatsen ontdekt in het gebied van de bochtafsnijding van de Delfste Schie. Het betreft onder meer een boerderij uit de late middeleeuwen, een nederzetting uit de Romeinse tijd en een oude kade.
Een groep Italiaanse politieduikers heeft voor de kust van Italië een handelsschip uit de oudheid gevonden. Het antieke vaartuig bevatte een lading van ruim 200 amforen en was waarschijnlijk op weg naar Rome. De duikers schatten dat het wrak afkomstig is uit de periode tussen de 1e eeuw voor- en de 1e eeuw na Christus.
Archeologen hebben in Israël een stenen stempel gevonden met erop een afbeelding die mogelijk verwijst naar het Bijbelverhaal van Samson, de man die zijn enorme kracht ontleende aan zijn haar. De stempel is het eerste archeologische bewijs voor het vermoedelijke bestaan van Samson.
Ongeveer de helft van alle West-Europeanen delen voorouders met die van de Egyptische farao Toetankhamon. Dat maakte een team van genetici in Zwitserland bekend. Het team reconstrueerde het DNA-profiel van de farao en vergeleek dat met het DNA van hedendaagse bevolkingen.