Oudheid

In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:

  • Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
  • Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
  • Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).

De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.

In de Oudheid lag in Nederland de noordelijke Limes (grens) van het Romeinse Rijk. De Romeinen gebruikten ons land dan ook om troepen te verzamelen voor hun vele expedities. Een vlootbasis voor deze opbouw lag vermoedelijk in Naaldwijk. Dit werd duidelijk na een opgraving in 2004, toen archeologen een bronzen plaat met een veelzeggende inscriptie vonden…
Volubilis, ongeveer 20km ten noorden van Meknes in Marokko, had al een lange geschiedenis achter de rug toen de stad in de tweede en derde eeuw van onze jaartelling zijn bloeiperiode bereikte. Gelegen in de vruchtbare vlakte tussen twee rivieren leefden de Romeinse inwoners – men schat ongeveer 10.000 – van landbouw en handel. De bevolking van de stad was zeer gemêleerd: handelaren, soldaten en boeren met allemaal een andere achtergrond. Berbers en Puniërs, joden en Romeinen afkomstig uit alle hoeken van het Romeinse Rijk, van Engeland tot Syrië.
Het noordelijke deel van de Limes (grens) van het Romeinse Rijk lag lange tijd in Nederland, omdat de Romeinen hun troepen voor expedities tegen de Germaanse stammen (tussen 12 v. Chr. en 47 na Chr.) vaak in ons land verzamelden. Vandaar dat er veel wrakken van vrachtschepen en ook kleinere oorlogsschepen zijn gevonden in ons land. Hier een kort overzicht van de belangrijkste archeologische vondsten.
Archeologen hebben een verrassende vondst gedaan op een ranch in het zuidoosten van Arizona. In het woestijnhoogland bij de grens met Mexico is een 3000 jaar oud bizon jachtterrein ontdekt, waarbij honderden botten en botfragmenten naast tientallen gemalen stenen werktuigen werden gevonden. De vondst zorgt ervoor dat sommige archeologen opnieuw gaan nadenken over een belangrijk periode van de geschiedenis in deze regio.
Op het Museuminsel in het hart van Berlijn liggen op steenworp afstand van elkaar een aantal prestigieuze musea met bijzondere archeologische schatten. Hieronder veel stukken uit het Oude Egypte maar ook vondsten uit het Nabije Oosten en uit de Griekse en Romeinse cultuur. 
Het had heel wat voeten in de aarde, maar wij wilden per se de Romeinse ruïnes van Madauros (Madaura) bezoeken in het oosten van Algerije. De weg was moeilijk te vinden, maar een passerende herder wist raad. Met een bijna typisch mediterrane stelligheid zoals we die vaker tegenkwamen, beantwoordde hij onze vraag waar Mdaourouch – de moderne naam voor het Romeinse stadje – lag: "gewoon rechtdoor rijden!"Ook in dit geval bracht "gewoon rechtdoor" ons weer op de beoogde plek ....ruïnes, stenen, zuilen, Romeinse straten ..... verlaten .... op één bewoond huis na .... daar leek alleen een hond onze aanwezigheid te raden .... Hij begon vervaarlijk te blaffen en te grommen. Gelukkig hield hij het al snel voor gezien in die bloedhitte en ging hij weer in de schaduw van de enige boom liggen slapen.
Iedereen kent het gouden masker van Toetanchamon en iedereen kent de Grote Piramide van  Cheops. Het zijn stuk voor stuk iconen, maar wat veel mensen niet weten is dat het Egypte van de  farao's nog eindeloos veel meer heeft te bieden. Deze maand: de zwanenzang van een beschaving. 
Een wandelaar in het oosten van Galilea heeft in het gras bij een archeologische opgravingssite een gouden munt van bijna 2000 jaar oud ontdekt. De vrouw deed melding van haar vondst bij de Israëlische Oudheden Autoriteit (IAA). Het is een bijzondere munt waarvan er slechts één ander exemplaar bekend is dat in het British Museum wordt bewaard volgens de IAA.
Tot voor kort was Archeologie Magazine vrijwel onvindbaar in boekhandel en kiosk. Maar we hebben goed nieuws voor archeologieliefhebbers: sinds afgelopen vrijdag is Archeologie Magazine verkrijgbaar in een groot aantal boekhandels en kiosken in het hele land. Snel naar de winkel dus!Dit kunt u van het nieuwste nummer verwachten:
Tot voor kort was Archeologie Magazine vrijwel onvindbaar in boekhandel en kiosk. Maar we hebben goed nieuws voor archeologieliefhebbers: sinds afgelopen vrijdag is Archeologie Magazine verkrijgbaar in een groot aantal boekhandels en kiosken in het hele land. Snel naar de winkel dus!Dit kunt u van het nieuwste nummer verwachten:
Tot voor kort was Archeologie Magazine vrijwel onvindbaar in boekhandel en kiosk. Maar we hebben goed nieuws voor archeologieliefhebbers: sinds afgelopen vrijdag is Archeologie Magazine verkrijgbaar in een groot aantal boekhandels en kiosken in het hele land. Snel naar de winkel dus!Dit kunt u van het nieuwste nummer verwachten:
In Jeruzalem hebben archeologen een 2500 jaar oude zegel gevonden met de naam van een “exceptionele” vrouw erop ontdekt. Dat meldt de Israëlische Oudheden Autoriteit (IAA). De zegel werd gevonden in een groot gebouw uit de oudheid in het Nationaal Park Stad van David. Het object dateert uit de tijd van de Eerste Tempel. De tempel zou volgens de Hebreeuwse Bijbel in de 10e eeuw v.Chr. gebouwd zijn door Koning Salomo en werd 400 jaar later vernietigd.