Volgens archeologen zijn rotsschilderingen in een grot op Borneo 40.000 jaar oud. Daarmee zouden het de oudste rotsschilderingen ter wereld zijn. Onderzoekers van de Australische Griffith University en het Indonesische onderzoekscentrum voor archeologie en het Bandung Institute of Technology (ITB), publiceerden hun onderzoek in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.

Nieuw onderzoek naar schilderingen

De rotsschilderingen in Borneo zijn al sinds de jaren 90 bekend. De leeftijd van de schilderingen was echter nog niet bekend. Recent onderzoek met calciumcarbonaatmonsters gaf archeologen de mogelijkheid om een betrouwbare schatting van de leeftijd van de rotsschilderingen te geven. In een filmpje vertellen de onderzoekers meer. 

Oudste rotsschilderingen

Daaruit bleek dat de oudste schilderingen 40.000 jaar oud waren, de oudste ter wereld. Daarmee komt de theorie dat de rotsschilderkunst in Europa ontstond volledig op losse schroeven te staan. Naar nu blijkt waren er twee belangrijke plekken waar min of meer tegelijk de rotsschilderkunst ontstond: Europa en Borneo.

Eurazië in de ijstijd

In de tijd dat de schilderingen gemaakt werden, waren beide gebieden nog over land met elkaar verbonden. Europa was het meest westelijke puntje van Paleolithisch Eurazië, wat nu de Indonesische archipel is, lag in het uiterste oosten van het continent. Het is merkwaardig dat in deze twee uitersten van het continent er tegelijk een zelfde soort schilderkunst ontstond, maar wat daar precies de oorzaak van is, is –nog- niet bekend.

Cultuuromslag

De onderzoekers ontdekten ook dat er ook een zekere omslag in de schildercultuur plaatsvond. De oudste afbeeldingen waren vooral schilderingen van dieren. Ongeveer 20.000 jaar geleden kwam daar verandering in. De tekenaars en schilders begonnen toen vooral mensen te tekenen.

Verplaatsing naar Australië

Waar die cultuuromslag door ontstaan zou kunnen zijn, is nog onbekend. Veel weten de wetenschappers nog niet over de rotsschilders uit Zuid-Oost Azië. Wel werden in 2014 op Sulawesi rotsschilderingen uit dezelfde periode ontdekt. Dat geeft misschien een aanwijzing over hoe de schilderkunst zich verplaatst heeft. Sulawesi wordt gezien als een belangrijke springplank van Eurazië naar Australië. De onderzoekers suggereren dat de rotskunst zich van Eurazië via Sulawesi naar Australië heeft verplaatst. Of dat ook gebeurde met de schilders die op Borneo leefden, is niet bekend.

Bron:

Griffith University: Oldest known figurative cave art discovered in Borneo

Afbeelding: 

Pindi Setiawan/Griffith University