Zeldzaam prehistorisch familiegraf gevonden in Tiel-Medel

Archeologen hebben een groot familiegraf van 5600 jaar oud ontdekt bij opgravingen op bedrijvenpark Medel in Tiel. Een bijzondere ontdekking, want grote familiegraven uit die periode zijn erg zeldzaam. Minimaal acht personen zijn in het graf begraven, waarvan twee jonge kinderen. Het exemplaar is het grootst bewaarde familiegraf van Nederland uit die tijd. Het graf is vanaf 10 april te bezichtigen in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.

Het familiegraf

Het is nog niet duidelijk hoeveel mensen er precies begraven zijn in het Tielse familiegraf, omdat de botten door elkaar liggen en door de eeuwen heen samengeperst zijn. De doden behoorden waarschijnlijk tot de ‘Hazendonkgroep’ (genoemd naar de plek waar voor het eerst resten van deze groep gevonden zijn). De mensen woonden in een dorpje - dat ook is opgegraven - en waren jagers-vissers-verzamelaars. De dorpsbewoners kregen contact met boeren vanuit het zuiden en namen een aantal gewoontes van deze boeren over: het verbouwen van graan, het houden van vee, maar ook het begraven in een familiegraf.

Nog veel onduidelijkheden

Naast het aantal begraven personen zijn er veel andere vragen nog onbeantwoord: Hoe oud het graf precies is, waaraan de mensen zijn overleden, of ze daadwerkelijk familie waren van elkaar en of ze allemaal tegelijk zijn begraven of niet.

5600 jaar oud

Het Tielse familiegraf is zo'n 5600 jaar oud. Oorspronkelijk lag het graf vlak onder het maaiveld. De skeletten werden hierdoor vrij fragiel. Maar door overstromingen kwam er een 1,5 m dikke, beschermende kleilaag over het graf te liggen. Door de kleilaag zijn de botten relatief goed bewaard gebleven, maar het gewicht van de klei zorgde er wel voor dat de botten samengeperst werden en in stukjes braken.

Blok klei naar het laboratorium

Omdat het familiegraf kwetsbaar was, werd het door de archeologen in zijn geheel uit de grond gehaald: als een blok klei van meer dan 1000 kilo. Om het graf uit Tiel te kunnen onderzoeken werd het vervolgens naar een laboratorium verplaatst. Deskundigen werkten daar maandenlang om de zachte botten schoon en weer hard te maken.