Zes van de opgegraven kuilen in Tainiaro.

Zes van de opgegraven kuilen in Tainiaro.

Tuija Laurén en Aki Arponen, Aki Arponen, Antiquity, Cambridge University Press.

Prehistorische begraafplaats ontdekt nabij poolcirkel in Finland

In het noorden van Finland hebben archeologen een prehistorische nederzetting gevonden met een begraafplaats van 6.500 jaar oud. De vondst is gedaan in Tainiaro, waar sinds de jaren 1980 honderden prehistorische objecten zijn ontdekt. In deze plaats, ongeveer 80 kilometer ten zuiden van de poolcirkel, zijn sporen teruggevonden van meer dan honderd prehistorische kuilen. De vondst kan de ideeën over de prehistorische geschiedenis van het uiterste noorden van Europa drastisch veranderen.

Tekst: Giuseppe Boccucci

De kuilen van Tainiaro

De Finse archeologen hebben bij de recente opgravingen in Tainiaro ruim 127 kuilen ontdekt. De kuilen hadden allemaal verschillende afmetingen en waren gevuld met sediment. Er was dan ook een duidelijk kleurverschil te herkennen op de plek waar de kuilen hebben gezeten. In sommige kuilen is bewijs aangetroffen van verbranding terwijl in andere kuilen sporen zijn teruggevonden van rode oker. Deze natuurlijke kleurstof werd in de prehistorie vaak aangebracht op de overledene bij begrafenisrituelen.
 

Een duidelijk kleurverschil in de grond bij Tainiaro.

Een duidelijk kleurverschil in de grond bij Tainiaro.

Aki Arponen, Antiquity, Cambridge University Press.

Grafkuilen of vuurhaarden?

In de grond bij Tainiaro zijn echter geen menselijke resten aangetroffen. De grond in de regio heeft een vrij hoge zuurgraad, waardoor menselijke botten snel vergaan. De archeologen twijfelden daarom of het in Tainiaro ging om grafkuilen of restanten van open vuurhaarden. Om achter de aard van de kuilen te komen, onderzochten de archeologen meer dan honderd graven in veertien eerder ontdekte prehistorische begraafplaatsen in Finland, Zweden, Denemarken, Estland, Letland en Rusland.


Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!


Als gevolg van dit onderzoek konden de archeologen met zekerheid stellen dat minstens 44 van de opgegraven kuilen in Tainiaro werden gebruikt als graven. Aanleiding hiervoor zijn de rechthoekige vorm van de kuilen en de sporen van rode oker in de kuilen, die ook zijn aangetroffen bij de veertien andere begraafplaatsen.
 

De archeologen van de Universiteit van Oulu hebben de ontdekte kuilen in kaart gebracht.

De archeologen van de Universiteit van Oulu hebben de ontdekte kuilen in kaart gebracht.

Aki Arponen, Antiquity, Cambridge University Press (1 december 2023).

Prehistorisch leven in het hoge noorden

Tainiaro is een prehistorische vindplaats waar al sinds de jaren 1980 duizenden werktuigen uit de steentijd zijn ontdekt. Ondanks dat er bij de recente opgravingen in Tainiaro geen botten zijn gevonden, kan de vondst wel wat zeggen over de prehistorische samenleving in subarctisch Finland. De vondst heeft namelijk een inkijkje gegeven in de begrafenisrituelen uit de steentijd. Zo werd de overledene liggend op de zij begraven en werd het lichaam bedekt met rode oker. Van deze gebruiken was nog niet bekend dat ze in Noord-Scandinavië werden uitgeoefend.

Op het moment is slechts een vijfde van het hele complex in Tainiaro uitgegraven. Dat betekent dat het aantal graven mogelijk boven de 200 ligt. Dit maakt Tainiaro één van de grootste prehistorische begraafplaatsen van Noord-Europa.

Meer lezen