Het lichaam in een 1.000 jaar oud graf was mogelijk van een non-binair persoon, zo blijkt uit onderzoek onder leiding van Finse archeoloog Ulla Moilanen. Het gaat om een graf uit Finland dat al in 1968 is gevonden. Hierin troffen archeologen een lichaam aan, dat niet allen begraven lag met vrouwelijke juwelen en kleren, maar ook met twee zwaarden. Lang dachten wetenschappers daarom dat hier een vrouwelijke krijger begraven lag. Uit dna-onderzoek blijkt nu echter dat de begravene waarschijnlijk leed aan het Klinefeltersyndroom, een aangeboren aandoening waarbij iemand in het bezit is van XXY chromosomen (in plaats van de gebruikelijke XX voor een vrouw en XY voor een man).

Wat is er precies gevonden

Het graf werd in 1968 toevallig gevonden tijdens bouwwerkzaamheden in Suontaka Vesitorninmäki, een plaatsje in het zuiden van Finland. Aan de spullen waarmee de persoon in het graf begraven lag - onder andere een mes, sikkel, twee zwaarden en allerlei juwelen - zagen archeologen al snel dat het hier ging om iemand van hoge status. Aangezien de kleren en juwelen geassocieerd werden met vrouwen, en wapens over het algemeen met mannen, dachten onderzoekers dat hier een vrouwelijke krijger begraven lag. Anderen dachten echter weer dat er oorspronkelijk zowel een man als vrouw in het graf gelegen hadden, terwijl hier geen aanwijzingen voor bestonden.

ARCHEOLOGIE ONLINE IS VAN DE MAKERS VAN ARCHEOLOGIE MAGAZINE, MEER WETEN OVER DIT PRACHTIGE MAGAZINE? KLIK HIER!

Uit een dna-analyse blijkt nu echter dat de persoon in het graf waarschijnlijk leed aan het Klinefeltersyndroom. Mensen met dit syndroom zijn genetisch gezien mannelijk en realiseren zich vaak niet dat ze over een extra chromosoom beschikken. Klinefelter kan echter ook leiden tot onder andere borstgroei, een micropenis en onvruchtbaarheid.

Een gerespecteerd iemand

“De context van het graf wijst erop dat hier een gerespecteerd iemand begraven lag, waarvan het goed mogelijk is dat diegene zich als non-binair identificeerde.” schreven de onderzoekers in het artikel dat hierover verscheen in de European Journal of Archaeology. Ulla Moilanen legde in een interview met The Guardian uit dat de begravene “mogelijk niet gezien werd als strikt mannelijk of vrouwelijk, binnen deze vroegmiddeleeuwse gemeenschap. En het grote aantal voorwerpen in het graf zijn bewijs dat deze persoon niet alleen geaccepteerd werd, maar zelfs gerespecteerd.”

Een sjamaan?

Volgens de wetenschappers zou de begravene deze hoge status mogelijk te danken hebben aan het feit dat de persoon er anders uitzag dan de andere leden van de gemeenschap. Ook kan het zijn dat de persoon al bij geboorte lid was van een belangrijke familie. Als derde mogelijkheid draagt Moilanens team aan dat het graf toebehoorde aan een sjamaan of ander soort magiër. “Er bestaan teksten uit deze tijd, die suggereren dat sommige sjamanen en magiërs mannen waren die vrouwelijke kleren droegen, aangezien de Noordse god Odin geassocieerd werd met vrouwelijke magie,” aldus de wetenschappers.

Bronnen: European Journal of Archaeology, Live Science, The Guardian.

ARCHEOLOGIE ONLINE IS VAN DE MAKERS VAN ARCHEOLOGIE MAGAZINE, MEER WETEN OVER DIT PRACHTIGE MAGAZINE? KLIK HIER!