Impressie van een van de twee boten in het graf.
Arkikon
Dubbel scheepsgraf gevonden in Noorwegen
Noorse archeologen hebben een merkwaardig vikinggraf gevonden. De overledene lag in een boot. Dat is voor vikinggraven niet ongebruikelijk. Wel merkwaardig was, dat die boot in een ander scheepsgraf lag, dat ook nog eens honderd jaar ouder bleek te zijn.
Archeologen van de Noorse Norges teknisk-naturvitenskapelige universitet (NTNU) uit Trondheim, vonden het graf bij Vinjeøra, in het midden van Noorwegen. Daar deden ze onderzoek naar de resten van een grafheuvel. Aan de rand van de grafheuvel, werd een groot graf aangetroffen. In het graf vonden ze het lichaam van een vrouw, met dure sieraden, waaronder twee mantelspelden van verguld brons, en een speld in de vorm van een crucifix. Ze was ten ruste gelegd in een boot van ongeveer acht meter lang en voor haar reis naar het hiernamaals was ze voorzien van meerdere grafgiften, zoals een parelketting, scharen en een spindel en een stierenhoofd. Alles werd gedateerd op de negende eeuw.
Meer lezen over archeologie? Neem een abonnement op Archeologie Magazine
Tweede scheepsgraf
Onder het graf van de vrouw bleek een ander scheepsgraf te liggen. Hierin troffen de archeologen een iets groter schip aan en het lichaam van een man, die voornamelijk wapens als grafgiften had meegekregen. Die wapens werden gedateerd op de achtste eeuw, waarmee het oude graf dus ongeveer een eeuw ouder was.
Hoe zat het graf nou precies in elkaar? Dit filmpje laat dat mooi zien.
Bewuste handeling
Alles wees erop dat de boot van de vrouw voorzichtig in de boot van de man geplaatst was. Een bewuste handeling, maar waarom? Volgens de archeologen zou het goed kunnen dat de mensen die de vrouw begroeven, goed wisten wie er al in het graf lag. Het zou zomaar kunnen dat de man en vrouw daarmee ook familie waren. Familiebanden en de bijbehorende status waren in de vroegmiddeleeuwse Noorse samenleving erg belangrijk. Graven en grafheuvels waren een belangrijk middel om dergelijke familiebanden met belangrijke voorouders aan te tonen.
Dat de twee in het graf een hoge status genoten blijkt deels uit de sieraden die op de vrouw werden gevonden. De speld in de vorm van een crucifix is waarschijnlijk ooit deel geweest van een rijk versierd harnas dat in Ierland gemaakt is. Dat zou betekenen dat de speld oorlogsbuit is van de tochten die de Noren als Viking naar Ierland maakten. Ook de plek van het graf lijkt daarop te duiden. Het dubbele bootgraf werd gevonden aan de rand van een grote grafheuvel, die ooit prominent in het landschap lag. Rondom de grafheuvel lag ook een grote boerderij. Het zou volgens de archeologen goed kunnen dat de dubbele begraving ook diende om de lange band die de familie met de boerderij had te markeren. De archeologen gaan proberen om DNA-monster uit de botresten in de graven te nemen om te kijken of de twee daadwerkelijk familie waren. Ook wordt er isotopenonderzoek gedaan naar de gebitten en andere voorwerpen in het graf.
Andere dubbele bootgraven
Dubbele bootgraven zijn zeldzaam, maar niet helemaal onbekend. In de jaren 50 van de vorige eeuw zijn in het zuiden van Noorwegen ook enkele dubbele bootgraven aangetroffen. Er is echter nog maar weinig over deze praktijk bekend.