Middeleeuwen

De middeleeuwen is de benaming voor het tijdvak uit de Westerse geschiedenis tussen het einde van de oudheid en het begin van de vroegmoderne tijd. Hoewel er onder historici onenigheid bestaat over de precieze afbakening van de periode, worden de middeleeuwen traditioneel gesitueerd tussen de 5e en de 15e eeuw. Als beginpunt wordt vaak gekozen voor de plundering van Rome in 476, die het definitieve einde van het West-Romeinse Rijk betekende.

Vervolgens worden de middeleeuwen opgedeeld in drie afzonderlijke periodes:

  • Vroege Middeleeuwen (500-1000)
  • Hoge Middeleeuwen (1000-1250)
  • Late Middeleeuwen (1250-1500)

De periode van de middeleeuwen wordt onder meer gekarakteriseert door de opkomst van het christendom en de voorlopers van de moderne staten. Tevens vonden er in dit tijdsvak veel militaire conflicten plaats, waaronder de Honderdjarige oorlog tussen Engeland en Frankrijk (1337-1453). Met de opkomst van het humanisme en de renaissance in de 14e en 15e eeuw kwamen de middeleeuwen ten einde en begon de nieuwe tijd.

De familie Scheepers aan de Oirschotseweg in Best woont, zonder dat ze het wist, in de oudste boerderij van Nederland. Recent onderzoek heeft uitgewezen dat de draagconstructie van de boerderij uit de 13e eeuw stamt. Judith Toebast, specialist landelijke bouwkunde van de rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed vertelt dat het een unieke vondst is: “In heel Nederland is tot nu toe nog nooit zo’n oude boerderij ontdekt. Mogelijk is er zelfs in Duitsland niet zo’n oude boerderij gevonden.”
Onderzoekers van de University of Birmingham hebben gekeken naar het ‘begin van het einde’ van het Byzantijnse Rijk, schrijft International Science Grid This Week op hun website. Naar alle waarschijnlijkheid stuurde de Byzantijnse keizer Romanos IV tussen de 40.000 en 100.000 man naar Malazgirt waar zij in 1071 een nederlaag leden. De gegevens van de slag zijn dankzij een nieuw soort computersoftware onderzocht.  De Byzantijnse legers trokken vanaf Constantinopel 1.100 kilometer naar het oosten om in het huidige Malazgirt in Turkije tegen de Seltsjoeken te strijden. Door gebrek aan bronnenmateriaal is het lastig te bepalen hoeveel soldaten de keizer op pad stuurde en welke route zij namen. 
Op dit moment worden er, in opdracht van Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland, skeletresten onderzocht, die lagen in een tombe in de Koorkerk te Middelburg. DNA onderzoek moet uitwijzen aan wie de lichaamsdelen behoorden: Rooms-Koning Willem II, zijn broer Floris de Voogd of aan iemand anders. Aannemelijk is dat de botten behoorden aan een graaf uit het huis Gerulfingen of beter bekend als het Hollandse Huis uit de dertiende eeuw. De familie is met name bekend door Willem II die in 1248 werd gekroond tot Rooms-Koning en zijn zoon Floris V. Willem II was een belangrijk vorst die aan verscheidene steden stadsrechten verleende en opdracht gaf voor de bouw van de Ridderzaal op het Haagse Binnenhof.
In 1998 vonden zeekomkommerduikers bij het Indonesische eiland Billiton het wrak van een negende eeuws Arabische dhow. De inhoud van het schip is meer dan tien jaar lang onderzocht door archeologen en historici. De belangrijkste conclusies: de wereld was in de negende eeuw een stuk kleiner dan historici dachten, de handelsvloten van de Abbasiden en de Chinezen kwamen namelijk overal. En: China produceerde al in de negende eeuw op industriële schaal handelsgoederen.
In 1998 vonden zeekomkommerduikers bij het Indonesische eiland Billiton het wrak van een negende eeuws Arabische dhow. De inhoud van het schip is meer dan tien jaar lang onderzocht door archeologen en historici. De belangrijkste conclusies: de wereld was in de negende eeuw een stuk kleiner dan historici dachten, de handelsvloten van de Abbasiden en de Chinezen kwamen namelijk overal. En: China produceerde al in de negende eeuw op industriële schaal handelsgoederen.
In 1998 vonden zeekomkommerduikers bij het Indonesische eiland Billiton het wrak van een negende eeuws Arabische dhow. De inhoud van het schip is meer dan tien jaar lang onderzocht door archeologen en historici. De belangrijkste conclusies: de wereld was in de negende eeuw een stuk kleiner dan historici dachten, de handelsvloten van de Abbasiden en de Chinezen kwamen namelijk overal. En: China produceerde al in de negende eeuw op industriële schaal handelsgoederen.
De provincie Noord-Holland heeft driedimensionale gezichtsreconstructies laten maken van het Middeleeuwse ridderechtpaar Willem I en Hildegonde van Brederode. De skeletten van het echtpaar kwamen, nadat ze in 1967 werden opgegraven, in het beheer van de provincie. Bekijk de reconstructies bij Oneindig Noord-Holland en RTV Noord-Holland.
Weinig landen werden zo hard getroffen door de financiële crisis als Ierland. De Ierse regering reageerde op aandringen van de EU en het IMF met drastische bezuinigingen. Een van de gevolgen van die bezuinigingen is dat de resten van een goed geconserveerd Middeleeuwse visvangsysteem in de golven zullen verdwijnen voordat archeologen ze goed kunnen onderzoeken. 
Als we de geschiedenisboeken moeten geloven, is de Spaanse hoofdstad Madrid in de negende eeuw gesticht door de Moorse emir Mohammed I van Córdoba. Maar volgens archeoloog Esther Andreu wordt Madrid pas sinds de twaalfde eeuw permanent bewoond. Zij baseert haar stelling op recente archeologische opgravingen pal naast het koninklijk paleis.
De Leuvense burgemeester Louis Tobback (SP.a) is niet gelukkig met de opgravingen op het Maarschalk Fochplein in het centrum van zijn stad. En dat roept hij tegen wie het maar horen wil. De archeologen die de opgravingen uitvoeren hebben schoon genoeg van het gemopper. Net als de winkeliers rond het Fochplein. Dat schrijft Het Nieuwsblad vandaag.
Geschiedenis Magazine, zustertijdschrift van Archeologie Magazine, heeft een ingrijpende restyling ondergaan. Doel: de inhoud, altijd al het sterke punt van het tijdschrift, beter voor het voetlicht brengen. Het resultaat mag er zijn. Stijlvol, met veel aandacht voor beeld.
Vandaag wordt begonnen met het weghalen van de resten van de middeleeuwse stadsmuur en toren die vorige maand bij bouwwerkzaamheden op Plein 1944 in Nijm