Middeleeuwen

De middeleeuwen is de benaming voor het tijdvak uit de Westerse geschiedenis tussen het einde van de oudheid en het begin van de vroegmoderne tijd. Hoewel er onder historici onenigheid bestaat over de precieze afbakening van de periode, worden de middeleeuwen traditioneel gesitueerd tussen de 5e en de 15e eeuw. Als beginpunt wordt vaak gekozen voor de plundering van Rome in 476, die het definitieve einde van het West-Romeinse Rijk betekende.

Vervolgens worden de middeleeuwen opgedeeld in drie afzonderlijke periodes:

  • Vroege Middeleeuwen (500-1000)
  • Hoge Middeleeuwen (1000-1250)
  • Late Middeleeuwen (1250-1500)

De periode van de middeleeuwen wordt onder meer gekarakteriseert door de opkomst van het christendom en de voorlopers van de moderne staten. Tevens vonden er in dit tijdsvak veel militaire conflicten plaats, waaronder de Honderdjarige oorlog tussen Engeland en Frankrijk (1337-1453). Met de opkomst van het humanisme en de renaissance in de 14e en 15e eeuw kwamen de middeleeuwen ten einde en begon de nieuwe tijd.

In het zuiden van Zweden hebben archeologen een zogeheten langhuis uit de vikingtijd gevonden. Waarschijnlijk behoorde het huis toe aan een koninklijke familie. Archeologen van de universiteiten van Stockholm en Umeå ontdekten het langhuis met behulp van een grondradar. De vondst werd gepresenteerd in het tijdschrift Archaeological Prospection.
Een van de grootste unieke Vikingforten die in september in Denemarken werd gevonden, blijkt inderdaad uit de 10e eeuw te komen. Onderzoekers gingen er vanuit dat dit fort net als anderen uit de tijd van de Deense koning Harald Blauwtand kwam. De uitslag van de koolstofdatering die kortgeleden heeft plaatsgevonden, heeft deze veronderstelling bevestigd.
In de stad Datong in het noorden van China is een duizend jaar oude tombe ontdekt, die wel aan alle kanten is beschilderd, maar waar helemaal niemand in lag. Volgens archeologen moet de tombe van een redelijk welvarende man zijn geweest, met een behoorlijke status.
Met het overhandigen van een chocolade-replica van het Romeinse ruitermasker van Matilo werd op 30 oktober 2014 de provinciale collectie archeologische vondsten uit Leidse bodem overgedragen aan de gemeente Leiden. De overdracht van de replica vond plaats in het Rijksmuseum voor Oudheden.
Met het overhandigen van een chocolade-replica van het Romeinse ruitermasker van Matilo werd op 30 oktober 2014 de provinciale collectie archeologische vondsten uit Leidse bodem overgedragen aan de gemeente Leiden. De overdracht van de replica vond plaats in het Rijksmuseum voor Oudheden.
Ongeveer 100.000 zeer oude boeken van de Universiteit van Amsterdam worden op internet gezet. Hiervoor is de UvA een samenwerking aangegaan met Google, die de werken de komende twee jaar gaat inscannen en online gaat zetten. Daarmee zullen deze boeken voor iedereen wereldwijd gratis te raadplegen zijn.
In het komende nummer van Archeologie Magazine zoomen we in op de archeologische schatten van Zuid-Holland. De steentijdboeren van de Vlaardingencultuur, de Romeinse provinciestad Voorburg, de vroegmiddeleeuwse handelsnederzettingen aan de Rijnmond, de ontluikende Hollandse steden… We maken deze prachtige special in samenwerking met Erfgoedhuis Noord-Holland.
In het komende nummer van Archeologie Magazine zoomen we in op de archeologische schatten van Zuid-Holland. De steentijdboeren van de Vlaardingencultuur, de Romeinse provinciestad Voorburg, de vroegmiddeleeuwse handelsnederzettingen aan de Rijnmond, de ontluikende Hollandse steden… We maken deze prachtige special in samenwerking met Erfgoedhuis Noord-Holland.
Op woensdag 24 september hebben twee archeologische topvondsten als eerste een plek gekregen in Huis van Hilde. Het gaat om twee sarcofagen die een centrale plaats innemen in de permanente tentoonstelling in het nieuwe archeologiecentrum. De stenen doodskisten werden overgebracht van het huidige depot in Wormer naar Huis van Hilde in Castricum.
Op woensdag 24 september hebben twee archeologische topvondsten als eerste een plek gekregen in Huis van Hilde. Het gaat om twee sarcofagen die een centrale plaats innemen in de permanente tentoonstelling in het nieuwe archeologiecentrum. De stenen doodskisten werden overgebracht van het huidige depot in Wormer naar Huis van Hilde in Castricum.
De stad München roept bij velen de associatie op met bier, worst en voetbal. Op deze gebieden scoort de stad inderdaad hoog. Maar minder bekend is dat liefhebbers van archeologie en geschiedenis hier ook hun hart kunnen ophalen. Prachtige musea, paleizen en tal van andere interessante restanten van haar rijke verleden maken een bezoek aan de stad tot een fascinerende ervaring. Hier een eerste kennismaking met de vele overblijfselen van de gevarieerde cultuurhistorie van deze hoofdstad van de Duitse deelstaat Beieren, Duitsland’s ‘Hot Spot of the Moment’, aldus een recent artikel in The New York Times.
Lezing door prof.dr. Frans Theuws, Universiteit Leiden. Hij vertelt over het veranderende beeld van de Nederlandse boerenbevolking in de Merovingische tijd, in het kader van de tentoonstelling Gouden Middeleeuwen.