"Trijntje" reconstructie oudste skelet gevonden in Nederland, Rijksmuseum van Oudheden te Leiden
Arch via wikimedia commons.
Leidse archeologen plaatsen kanttekeningen bij de Canon van Nederland
Ons prehistorische boegbeeld ‘Trijntje’ is onlangs opgenomen in de Canon van Nederland. De Faculteit Archeologie (Universiteit Leiden) vindt het jammer dat archeologie hier niet voldoende in is meegenomen. De wijze waarop bijvoorbeeld Trijntje in de geschiedenisboeken wordt gerepresenteerd, komt immers allang niet meer overeen met archeologische bevindingen: waarschijnlijk had ze blauwe ogen en een donkere huid.
Trijntje in de canon
Op de homepage van de Canon van Nederland zie je haar als allereerste staan: ‘5500 voor Chr., Trijntje’. In 2006 verscheen de eerste Canon van Nederland, met als doel om mensen - met name scholieren - meerdere perspectieven mee te geven over de Nederlandse geschiedenis. De Canon werd van meerdere kanten bekritiseerd “vanwege het specifiek Nederlandse en zelfs nationalistische karakter, het grote aandeel witte mannen en een vermeende politieke lading”, zo vermeldt de NRC. Op 22 juni 2020 is de Canon een vernieuwing ondergaan, om zo nog meer hoeken van de Nederlandse geschiedenis te kunnen belichten.
De kanttekeningen bij de canon
De rol van archeologie in de Canon van Nederlands is echter summier en dat kan leiden tot een vertekend beeld van de geschiedenis. In een scherp opiniestuk in de Volkskrant van 28 juni 2020 van de Faculteit Archeologie (Universiteit Leiden), wordt aangegeven dat uit nieuw onderzoek naar prehistorisch DNA blijkt dat Trijntje en haar tijdgenoten in Europa waarschijnlijk een donkere huid hadden en blauwe ogen. Allerlei revolutionaire, nieuwe archeologische inzichten zijn volledig genegeerd in het opstellen van de Canon en daarmee wordt de geschiedenis op scholen vandaag de dag vooralsnog verkeerd overgebracht, zo stelt de Faculteit. Zo liepen er in Nederland heus niet sinds mensenheugnis al witte en blonde mensen rond; eeuwen geleden was er ook al sprake van migratie en daarmee is de Nederlandse geschiedenis lang niet zo 'wit' als we denken.
“Archeologie is daarmee een spiegel. Daarin zien we niet alleen een niet-witte versie van onszelf. We worden zelfs geconfronteerd met het feit dat er op een gegeven moment verschillende mensensoorten naast elkaar bestonden, in plaats van maar één zoals nu. En dat de meeste van ons nog een beetje DNA van een van die soorten – de Neanderthaler – in zich meedraagt”, vertelt de Faculteit in het opiniestuk in de Volkskrant.
“Bij deze een voorstel: wij komen graag jullie beeld van de prehistorie eens opfrissen”, zo schrijft de Faculteit aan de canoncommissie in het opiniestuk.
