Archeologen van de gemeente Nijmegen hebben op een voormalig sportterrein in Winkelsteeg de resten van een omvangrijk grafveld uit de vroege middeleeuwen blootgelegd. Het Merovingische grafveld, daterend van 550 tot 725 na Christus, bevat zeker 130 graven en een schat aan uitzonderlijk rijke grafgiften, waaronder goud, zwaarden en kostbare sieraden uit het buitenland.

Tijdens het archeologisch onderzoek op de vroegere sportvelden van SV Hatert, voorafgaand aan de aanleg van een nieuwe woonwijk, kwamen de restanten van een bijna compleet grafveld tevoorschijn. De begraafplaats, met afmetingen van circa 30 bij 45 meter, werd in de loop van de tijd steeds intensiever gebruikt, waardoor latere graven deels over oudere heen werden aangelegd.

Goud, zwaarden en internationale contacten

Hoewel de menselijke resten in de graven vrijwel volledig zijn vergaan, zijn de grafgiften uit de Merovingische periode (450 - 725 n.Chr.) uitzonderlijk goed bewaard gebleven. De vondsten wijzen op een bloeiende en welgestelde gemeenschap.

Archeoloog Joep Hendriks benadrukt de rijkdom van de vondsten: “In de graven van mannen lagen stukken wapenrusting zoals zwaarden, dolken, lansen en schilden. Vrouwen werden begraven met sieraden, waaronder kettingen met soms wel 150 barnstenen of glazen kralen. Deze kralen kwamen door handel van heinde en verre.”

Onder de topvondsten bevinden zich:

• Gouden en zilveren munten.

  

  Gouden en zilveren munten

  Gemeente Nijmegen

• Een goudomhulde fibula (broche), ingelegd met kostbare stenen zoals granaat, wat wijst op contacten met ver buiten de regio. 

  

  De gevonden Fibula

  Gemeente Nijmegen

• Bijzondere met zilver ingelegde gespen en gordelbeslag, zichtbaar gemaakt met behulp van röntgentechnieken.

• Glazen sierkralen 

  

  Glazen sierkralen

  Gemeente Nijmegen

• Vaatwerk van brons, aardewerk en zelfs een zeldzame lichtgroene glazen schaal.

  

  Glazen schaal

  Gemeente Nijmegen

Wethouder Cultureel Erfgoed Tobias van Elferen ziet de vondst als een bevestiging van Nijmegens doorlopende rol als strategisch knooppunt: “De vermoedelijke herkomst van de grafgiften wijst erop dat deze mensen hier niet geïsoleerd woonden, maar een netwerk hadden dat tot in vele hoeken van het Frankische Rijk en daarbuiten reikte.”

Een populaire plek door de eeuwen heen

Het grafveld is bijzonder interessant, omdat er nog weinig bekend is over de vroegmiddeleeuwse bewoning van Nijmegen ten zuiden van de Waal. Dit grafveld bewijst nu dat er een bloeiende gemeenschap in de wijk Winkelsteeg leefde, wat aansluit bij eerdere vondsten in de regio (zoals in Lent en Wijchen).

De Merovingische begraafplaats ligt bovendien op een historisch geladen plek. Eerder werden op dit terrein al resten van boerderijen uit de IJzertijd en Romeinse tijd aangetroffen. De nabijheid van een bijzonder Romeins graf, dat in 2021 werd gevonden, maakt duidelijk dat dit hoekje van Winkelsteeg al duizenden jaren een aantrekkelijke locatie was om te leven.

Het onderzoek is zojuist afgerond. De komende maanden zullen archeologen de vondsten verder onderzoeken en restaureren. Een deel van de vondsten is vanaf volgende week al te bewonderen in de hal van het stadhuis van Nijmegen.