Een gemummificeerde vogel uit de Atacama.
Calogero Santoro, Universiteit van Tarapacá, en José Capriles, Penn State
Gemummificeerde papegaaien wijzen op handelsnetwerk door de Andes
Niet alleen de Egyptenaren mummificeerden dieren, ook de inheemse bevolking van Zuid-Amerika hield zich hiermee bezig. Archeologen hebben 27 gemummificeerde papegaaien en ara’s uit Chili onderzocht. De vogels zijn gevonden in de woestijn Atacama in het noorden van Chili, een van de droogste plekken op aarde. Aangezien papegaaien niet in zo’n woestijngebied voorkomen, was het niet duidelijk hoe de vogels hier terechtkwamen. Dit onderzoek werpt hier nieuw licht op.
Op verschillende plaatsen in de Atacama zijn gemummificeerde vogels en papegaaiveren gevonden. De meeste zijn ontdekt in de graven van vooraanstaande leden van de lokale bevolking. De papegaaien en ara’s worden gedateerd tussen 1100 en 1450 n.Chr. In die tijd woonden de Tiwanaku-indianen in de Atacama, die op hun hoogtepunt het gebied van Argentinië tot Peru bewoonden. Ze stichtten hun hoofdstad Tiwanaku vlakbij het Titicacameer, een belangrijke waterbron voor het volk.
Handel
De ondergang van de Tiwanaku wordt geschat op de 11e eeuw n.Chr., maar daarover zijn de meningen verdeeld. De datering van de vogels lijkt in elk geval te overlappen met de ondergang van de Tiwanaku en de opkomst van de Inca’s. Volgens de onderzoekers was het een tijd van oorlog, maar werd er tegelijkertijd veel handel gedreven met lamakaravanen. Waarschijnlijk zijn de papegaaien ook via deze handelsnetwerken hier terecht gekomen.
Levend vervoerd
Uit onderzoek blijkt dat de vogels hetzelfde voedsel aten als lokale bevolking van de Atacama. Dit wijst erop dat ze nog in leven waren toen ze in de woestijn aankwamen. Aangezien de vogels oorspronkelijk niet uit het gebied komen, betekent dit waarschijnlijk dat de dieren levend zijn vervoerd in lamakaravanen vanaf het oosten van de Amazone. Dat ligt ongeveer 480 kilometer verderop. Daarvoor zouden ze een reis hebben afgelegd door het moeilijke terrein en het extreem koude weer van de Andes.
Gemummificeerd
Nadat ze gemummificeerd waren, werden de vogels in leer of doeken gelegd om ze te beschermen. Vaak werden ze opgezet met de bek open en de tong naar buiten of met gespreide vleugels. Onderzoekers weten nog niet waarom dit gebeurde. Wel hebben ze ontdekt dat sommige papegaaien enkel werden gehouden om hun veren. Deze veren werden geplukt op het moment dat ze groot genoeg waren. Vogelveren hadden destijds namelijk grote waarde in precolumbiaans Amerika.
