De schat van Villena, tentoongesteld in het museum
Wikimedia Commons.
Buitenaards metaal aangetroffen in Spaanse schat uit bronstijd
Spaanse onderzoekers hebben ontdekt dat twee artefacten uit een enorme metalen schat gemaakt zijn van ijzer afkomstig van een meteoriet. De schat, ook wel bekend als de Schat van Villena, werd in 1963 gevonden door archeoloog José María Soler García in een grindgroeve in de Oost-Spaanse stad Villena. In totaal bestaat de schat uit de bronstijd (3200-800 v.Chr.) uit 59 flessen, schalen en sieraden gemaakt van goud, zilver, amber en ijzer.
Tekst: Floor Noordeman
Ruimte-ijzer tussen het goud
De twee voorwerpen van meteorietmetaal zijn een kleine holle halve bol bedekt met bladgoud, vermoedelijk een pommel van een zwaardgevest en een armband. Beiden zijn afkomstig uit de periode 1400 -1200 v.Chr. De pommel is versierd met drie banden, doorkruist door vier parallelle stroken die vier vlakken creëren en uitkomen in een vierpuntige ster. De armband heeft de vorm van een open ring, met afgeronde en enigszins afgeplatte uiteinden. Soler García beschreef het als “een donker loodmetaal. Het is op sommige plekken glanzend en bedekt met een ijzerachtig oxide dat grotendeels gebarsten is.”
De armband van buitenaards ijzer
Museum Villena (MUVI).
De holle halve bol en open armband zijn niet alleen de eerste maar ook de oudste objecten gemaakt met buitenaards ijzer die in het gebied zijn gevonden. Volgens hoofdonderzoeker Ignacio Montero Ruiz komen ze mogelijk uit het oostelijke Middellandse Zeegebied, waar andere objecten van buitenaardse materialen vandaan komen. Een voorbeeld hiervan zijn een ijzeren dolk en andere voorwerpen uit het graf van farao Toetanchamon. Er is volgens Montero Ruíz geen bewijs voor een meer lokale herkomst; ander meteoritisch ijzer uit Europa komt uit latere periodes en is gevonden in Polen en Zwitserland. Niet bepaald om de hoek dus.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
De pommel van het buitenaardse ijzer.
Repertorio Digital CSIC
Symbolisch en waardevol
De ijzeren objecten bevinden zich in ieder geval niet zomaar tussen de verder vooral gouden objecten van de Schat van Villena. “Zowel goud als ijzer hadden in de bronstijd een grote symbolische en sociale waarde. Hierom werden de gevonden objecten belangrijk genoeg gevonden om deel uit te maken van deze spectaculaire schat. Waarschijnlijk waren ze samen met de rest van de schat eigendom van een hele gemeenschap in plaats van één persoon. Wie ze heeft gemaakt en hoe ze hier terecht zijn gekomen, blijft voor nu nog onduidelijk.”
De Schat van Villena is een van de belangrijkste vondsten van gouden voorwerpen uit de bronstijd op het Iberische schiereiland. Het bestaat uit 59 artefacten en enkele andere stukken van zilver of ijzer. De enige andere gelijkvormige archeologische vondst uit de omgeving is de zogenaamde Cabezo Redondo-schat (35 objecten), die daar destijds ook werd gevonden door Soler García. Deze metalen schat komt ook uit de bronstijd en bevat vooral decoratieve gouden objecten.
De Schat van Villena is als permanent onderdeel van de collectie te zien in het Archeologisch Museum in Villena.
