Van alle gevonden grafgiften was deze gouden broche volgens de archeologen het meest bijzonder
Philippe Saurbeck, Archäologische Bodenforschung Basel-Stadt.
1.400 jaar oud graf vol kostbare grafgiften gevonden in Zwitserland
Bij opgravingen in het Zwitserse Basel is een vroegmiddeleeuws graf van een jonge vrouw ontdekt, vol met kostbare grafgiften. Deze vrouw leefde waarschijnlijk ergens in de zevende eeuw na Christus en was ongeveer 20 jaar oud toen ze stierf. Hoewel ze met veel kostbare voorwerpen was begraven, was de meest spectaculaire vondst toch wel de rijkelijk versierde gouden broche, die door de archeologen als ‘echt buitengewoon’ wordt omschreven.
Het graf kwam boven tijdens opgravingen in de wijk Kleinbasel in Basel, ter voorbereiding van de uitbreiding van het warmtenet. Al sinds de negentiende eeuw vermoedden experts dat hier wel eens middeleeuwse graven zouden kunnen liggen, maar tot nu toe was het nog niet mogelijk geweest om dat te controleren. Daarom zijn archeologen hier als sinds juni 2021 aan het graven, waarbij ze tot nu toe 15 vroegmiddeleeuwse graven hebben aangetroffen. Begin november ontdekten archeologen hier het zevende-eeuwse graf van een jonge vrouw. Ze lag begraven in een houten doodskist die deels was beschadigd, waarschijnlijk tijdens werkzaamheden in de twintigste eeuw.
De gouden broche van dichtbij
Foto: Philippe Saurbeck, Archäologische Bodenforschung Basel-Stadt
Fijn vakmanschap
Hoogstwaarschijnlijk was de gevonden gouden broche een zogenaamde schijffibula, een sierbroche die als sluitingsspeld voor kledingstukken werd gebruikt. Vermoedelijk was de vrouw met een mantel begraven, die met de broche vastgemaakt was. Deze broche bestaat uit een metalen bodemplaat met daarop een laag goud. Ook is het oppervlakte van de speld versierd met gouddraden en ingelegd met edelstenen van granaat en blauw glas. Dit, naar vroegmiddeleeuwse maatstaven, fijne goudsmeedwerk wijst op een hoge mate van vakmanschap.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
Naast de broche troffen de archeologen een groot aantal andere kostbaarheden aan in het graf van de jonge vrouw. Zo lagen er rondom haar bovenlijf maar liefst 160 parels van glas, amethist en barnsteen. Om haar middel droeg de vrouw een riem met een ijzeren gesp en een met zilver ingelegde tong, waaraan een hanger was bevestigd die uit diverse doorboorde Romeinse munten bestond. Al deze waardevolle giften doen vermoeden dat de vrouw iemand met hoge status was. ‘De rijkdom in het graf van de jonge vrouw is werkelijk uitzonderlijk,’ zo verklaart Guido Lassau, archeoloog bij het kanton Basel. De archeologen vermoeden daarom dat ze stamde uit een familie van (groot)grondbezitters.
Het graf van de jonge vrouw, waarin ook de broche werd gevonden
Verena Leistner, Archäologische Bodenforschung Basel-Stadt.
Zwaardslag in het gezicht
Deze meest recente vondst is niet het enige bijzondere dat de archeologen in Kleinbasel ontdekten. Afgelopen zomer groeven ze niet ver van het graf van de jonge vrouw een stenen grafkist op met daarin het skelet van een man, dat sporen van ernstige verwondingen vertoonde. Uit onderzoek naar de botresten bleek dat de man een zware slag met een zwaard in zijn gezicht had gekregen. Hierbij zou hij een deel van zijn bovenkaak hebben verloren. Opmerkelijk genoeg overleefde de man, waarschijnlijk zelf ook een zwaardvechter, zijn verwonding en is hij pas jaren later gestorven. Volgens Lassau biedt dit een belangrijk inkijkje in de medische kennis in vroegmiddeleeuws Europa. Dergelijke zware verwondingen konden mensen destijds ernstig verminken, maar hoefden dus niet per se fataal te zijn.
Rustplaats voor de rijken
In april 2022 werd in dezelfde wijk ook een graf van een 12 jaar oud meisje gevonden, dat meer dan 350 kralen bevatte. Dit lijkt erop te wijzen dat deze locatie vooral een plek was waar de meer rijke mensen te ruste werden gelegd. De opgravingen in Kleinbasel worden in januari 2023 weer hervat.
Bronnen: SRF, Archäologische Bodenforschung Basel-Stadt
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
