Het deel van het Midden-Oosten waar de Tigris en Eufraat doorheen stromen, in de oudheid beter bekend als Mesopotamië, wordt vaak de ‘bakermat van de beschaving’ genoemd – om een reden. Sporen uit de vroege Bronstijd wijzen al op de aanwezigheid van ‘productieketens’.

Botten en geweien als gereedschap

Tijdens het afronden van zijn postdoctoraal werk als fellow bij het UConn Humanities Institute bestudeerde Siavash Samei, een dierentuinarcheoloog, de overblijfselen van dieren van archeologische vindplaatsen nabij de noordwestelijke grens van Iran (beter bekend als ‘Köhne Shahar’). Waarom? Omdat in deze regio botten en geweien van dieren gebruikt werden om gereedschap te maken.

De vindplaats

Het onderzoek richtte zich op een van de grootste archeologische vindplaatsen uit de vroege bronstijd in een tijd waarin steden langzaamaan op werden gebouwd, sociale ordes veranderden en de fabricage van goederen en de regionale economische handel begonnen. Populaire goederen waren textiel en voorwerpen gemaakt van dierenhoorn. De archeologische vindplaatsen besloegen een oppervlakte van ongeveer 37,5 hectare, opgedeeld in drie delen: een nederzetting van 15 hectare, een dunbevolkte buitenstad en een grote stad met een versterkte muur.

Geraffineerde productielijn

Samei ontdekte samen met zijn collega Karim Alizadeh dat er een ‘veel geraffineerder productieproces’ was in de vroege Bronstijd dan voorheen bekend. De bevindingen zijn onlangs gepubliceerd in PLOS One. “Een van de fascinerende dingen die we ontdekten, was het brede scala aan botgereedschappen en geweitools die de lokale bevolking maakte”, zegt Samei. "Ze waren kralen aan het maken, ze waren bezig met metallurgie, ze maakten aardewerk. De data die we gebruiken, suggereert dat er sprake was van waarschijnlijk kleine en decoratieve objecten, die ze naar andere plaatsen in de regio exporteerden.”

Samei zegt dat de vindplaats bewijs bevat van een economisch systeem dat een vroege demonstratie is van wat tegenwoordig een productieketen is. Er zijn ook aanwijzingen voor gespecialiseerde arbeidsverdelingen, d.w.z. bepaalde mensen die gespecialiseerd zijn in bepaalde taken.

“Sommigen zijn ambachtelijke producenten, sommigen zijn boeren, sommigen zijn herders, anderen zijn bureaucraten”, zegt hij. "Tegelijkertijd krijgen we het eerste bewijs van zeer georganiseerde, goed beheerde uitwisselingsnetwerken op lange afstand. Deze zeer uitgebreide netwerken van uitwisseling en handel op afstand in de bronstijd, markeren in zekere zin het begin van een tijdperk van globalisering, dat de voorloper is van de moderne wereld van vandaag.”

"Wat we zien, is een zeer uitgebreid, zeer geavanceerd en complex specialisatiesysteem in de productie van bepaalde objecten”, zegt Samei. “Vervolgens ruilen ze die objecten met elkaar en wisselen ze ze uit. Dit soort uitgebreide systemen vereisen zorgvuldig beheer.”

Ondervertegenwoordigde groep

Hij zegt dat er veel meer te leren valt over ondervertegenwoordigde groepen door vroege beschavingen te blijven bestuderen, en voegt eraan toe dat dit soort studie deel uitmaakt van een bredere beweging in de archeologie. 'Het verhaal dat we over ons verleden schrijven, wordt niet alleen bepaald door de opkomst van steden of staten of beschavingen. Er zijn stemmen die ondervertegenwoordigd zijn of helemaal worden genegeerd', zegt Samei. 'Wat men hier deed in de vroege bronstijd was onderdeel van het grotere verhaal. De producten die door deze ambachtslieden werden gemaakt en werden verhandeld, maakten culturele ontwikkelingen in andere regio's en tijdsperioden mogelijk. Hun bijdrage is net zo belangrijk voor het verhaal van de mensheid als een bijdrage van de vroegste verstedelijking. "

Lees hier het onderzoek.

Bron: Phys.org.

Foto heeft Karl Musser gemaakt aan de hand van USGS data, via wikimedia commons.