Een van de pijlpunten, met rechts de pijlschacht waar deze aan bevestigd was (ca. 550-600 na Christus).
Secrets Of The Ice
Verstopplekken en pijlen bieden inkijkje in eeuwenoude rendierjacht
Archeologen hebben in het Noorse nationale park Breheimen, op de vindplaats genaamd Sandgrovskardet, verschillende overblijfselen gevonden van jagerspraktijken van rond de 1.700 jaar oud. Doordat de artefacten bevroren onder het ijs van de gletsjer lagen, zijn ze extra goed bewaard gebleven.
Onderzoek bij Sandgrovskardet
De afgelopen jaren was al bekend dat op Sandgrovskardet sporen van de eeuwenoude rendierjacht te vinden waren. Bij een verkennend onderzoek in 2018 hadden archeologen deze vindplaats namelijk al systematisch in kaart gebracht. Sindsdien is de plaatselijke gletsjer echter flink gesmolten, waardoor de gelokaliseerde wapens en verstopplekken eindelijk vrij kwamen te liggen.
Stenen verstopplekken
Archeologen van de Noorse organisatie Glacier Archaeology Program Innlandet (op het internet ook wel Secrets Of The Ice genoemd) vonden onder andere 40 stenen constructies op Sandgrovskardet. De constructies werden zowel boven op de bergen in het ijs gevonden, als wat lager in het dal. Ze werden gemaakt door zware stenen op elkaar te stapelen. De vorm van de verstopplekken kan een aanwijzing geven van de richting waar de jagers heen schoten met hun primitieve pijl-en-bogen. De constructies werden namelijk in een halve cirkel gebouwd, met een ingang aan de achterkant. De halve cirkel ‘wees’ naar de locatie waar de rendieren naartoe werden gedreven, zodat de jagers een vrij schootsveld hadden.
De constructies werden gebruikt als verstopplekken voor jagers. Rendieren zijn namelijk erg schrikachtig, en de pijl-en-bogen die destijds werden gebruikt bij de jacht waren niet geschikt om van een verre afstand te gebruiken. De jagers moesten zich dus verstoppen, maar op de kale bergen waren hier weinig mogelijkheden voor. Daarom bouwden ze dit soort constructies.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
Een van de stenen constructies waar jagers zich achter verschuilden
Secrets Of The Ice.
Wapens voor de rendierjacht
Naast de stenen constructies vonden de archeologen ook vijf pijlen. Bij drie van de pijlen waren de ijzeren pijlpunten bewaard gebleven. Volgens de onderzoekers stammen deze drie pijlen uit de periode tussen 300 en 600 na Christus. De twee andere pijlen waren 1 meter lang, een stuk langer dan de andere drie. Deze hadden geen pijlpunten, maar worden dan ook een stuk eerder gedateerd: ca. de 9e eeuw voor Christus. Het toont aan dat op deze plek al eeuwenlang wordt gejaagd op rendieren.
Naast de pijlen vonden de archeologen 32 stokken, waarvan ze denken dat ze ook werden gebruikt in de rendierjacht. Vermoedelijk zouden de stokken de rendieren afschrikken, zodat ze in de armen van de jagers die zich schuilhielden in de stenen verstopplaatsen werden gedreven. Een aantal stokken werden in een rij gevonden, wat zou aantonen dat er ooit een soort ‘psychologisch’ hek heeft gestaan. De wetenschappers doen nu verder onderzoek om beter te begrijpen hoe dit proces in zijn werk ging.
Leven van de jagers
De jachtkampen in de bergen liggen 1.800 à 1.900 meter boven zeeniveau. De jagers woonden dus niet op deze hoge plekken, die lastig begaanbaar en (met name in de winter) enorm koud waren. Waarschijnlijk leefden ze in een lager gelegen vallei, aldus archeoloog Espen Finstad. In de prehistorische steentijd zouden dit eenvoudige nederzettingen zijn geweest, maar gedurende de ijzertijd zouden er grote huizen hebben gestaan. Vorig jaar werden in Noorwegen de resten van vijf zogenaamde ‘langhuizen’ uit de ijzertijd gevonden, gelijk aan hoe de nederzettingen in de vallei bij Sandgrovskardet eruit zouden hebben gezien tijdens de ijzertijd.
Een omgevallen steenhoop die het bergpad in Sandgrovskardet markeerde
Secrets Of The Ice.
Verder onderzoek
De archeologen vonden ook overblijfselen van een eeuwenoud bergpad, waar nog geen artefacten werden gevonden. Aangezien de pas tot de negentiende eeuw is gebruikt verwachten de wetenschappers echter dat hier nog veel meer artefacten te vinden zijn. Als het ijs verder smelt, verwachten de archeologen dan ook meer vondsten te doen.
Het ‘Secret Of The Ice’-team verricht de komende tijd nog onderzoek in de bergen. Door het smelten van de gletsjers komen steeds meer eeuwenoude artefacten bloot te liggen. Tussen augustus en het vallen van de eerste sneeuw bestaat de mogelijkheid om hier archeologisch onderzoek te verrichten.
Bronnen: Secrets Of The Ice, Science Norway, NOS
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
