De archeologen vonden de Romeinse helm en maliënkolder nabij Hedensted.

De archeologen vonden de Romeinse helm en maliënkolder nabij Hedensted.

Vejle Museums.

Unieke Romeinse helm en maliënkolder gevonden in Denemarken

Nabij het Deense Hedensted zijn een Romeinse helm en maliënkolder gevonden. De vondsten zijn onderdeel van een vierde-eeuws wapenarsenaal van ongeveer 200 wapens, dat tijdens een snelwegverbreding werd gevonden. Het is uitzonderlijk voor het zuiden van Scandinavië dat deze vondsten hier gevonden zijn. Zo zijn er in Denemarken geen soortgelijke vondsten gedaan. Opvallend is dat het wapenarsenaal mogelijk een offer aan de Noordse goden was.

Tekst: Danique Bouman

Een machtige man

Het wapenarsenaal toont aan dat er een machtige man in het nabijgelegen gebied leefde. Met name de maliënkolder laat dit zien, omdat de productie hiervan expertise vereiste en er genoeg grondstoffen beschikbaar moesten zijn om de wapenuitrusting te produceren. Om deze redenen zijn maliënkolders exclusief terug te vinden onder de elite van de vierde-eeuwse Scandinavische samenleving. Het is voor het eerst dat een maliënkolder ontdekt is in een nederzetting in Denemarken. Normaal gesproken worden deze vondsten namelijk gedaan bij begraafplaatsen of in moerasgebied. 

Offer aan de goden

Ook opvallend is de manier waarop de wapens zijn begraven, want dit kan aanduiden dat het om een mogelijk offer aan de Noordse goden gaat. De vondsten zijn gedaan in twee verschillende huizen. In het ene huis zijn de vondsten waarschijnlijk tijdens het afbreken van het gebouw geplaatst, terwijl bij het andere huis dit tijdens de bouw is gebeurd, aangezien de vondsten direct naast de dragende palen zijn gevonden. Uit de opgegraven vondsten kan opgemaakt worden dat het hier niet ging om een wapensmederij, maar om overblijfselen van ceremonies of offers nabij de woning van een stamhoofd. Voor welke precieze Noordse goden dit offer bedoeld was, is vooralsnog niet vast te stellen. 

Met behulp van röntgenfoto’s werd duidelijk dat de twee ijzeren platen onderdeel waren van een Romeinse officiershelm uit de vierde eeuw.

Met behulp van röntgenfoto’s werd duidelijk dat de twee ijzeren platen onderdeel waren van een Romeinse officiershelm uit de vierde eeuw.

Vejle Museums.

Romeinse helm

Onder de opgravingen hebben archeologen twee ijzeren platen ontdekt, beide ongeveer even groot als een handpalm. Onduidelijk was wat deze platen voorstelden. Met behulp van röntgenfoto’s kon er echter door de dikke lagen roest heen worden gekeken en werd vastgesteld dat het om de overblijfselen van een Romeinse officiershelm uit de vierde eeuw gaat. De twee opgegraven platen bestaan uit een nekbeschermer en een versierde wangbeschermer van de officiershelm. De bovenkant van de officiershelm is niet gevonden en het uiterlijk van de helm blijft daarom speculatief. Een officiershelm werd meestal gedragen met een helmbos, waaruit de rang van de Romeinse militair opgemaakt kon worden. Desondanks is de vondst, net zoals de maliënkolder, zeldzaam in het zuiden van Scandinavië.


Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!


de archeologen in Hedensted hebben ook andere vondsten gedaan, waaronder twee opvallende bronzen nekringen.

de archeologen in Hedensted hebben ook andere vondsten gedaan, waaronder twee opvallende bronzen nekringen.

Vejle Museums.

Op deze gouden munten is het figuur van een ringdrager afgebeeld met in zijn handen een nekring en een eedring.

Op deze gouden munten is het figuur van een ringdrager afgebeeld met in zijn handen een nekring en een eedring.

Vejle Museums.

Romeinse invloed tijdens de Romeinse ijzertijd

Ondanks dat Scandinavië zich buiten de grenzen van het Romeinse Rijk bevond, is de Romeinse invloed goed terug te zien in de regio. Meerdere Romeinse objecten zijn teruggevonden in Scandinavië, die tijdens de zogenaamde Romeinse ijzertijd via handelsnetwerken in de regio zijn terechtgekomen. De Romeinse ijzertijd was een periode in Scandinavië van de eerste tot en met de vierde eeuw na Christus. Deze periode werd gekenmerkt door de toenemende handel in wapens en luxe voorwerpen tussen het Romeinse Rijk en Scandinavië. 

Behalve de wapens zijn er door de archeologen in Hedensted ook andere vondsten gedaan, waaronder twee opvallende bronzen nekringen. Deze nekringen zijn terug te zien op gouden bracteaten (een soort dunne munten) uit deze tijd. Op deze gouden munten is het figuur van een ringdrager afgebeeld en in een van zijn handen houdt hij een nekring en in zijn andere hand een eedring vast. Dit is een bekend motief op Noordse imitaties van Romeinse gouden medaillons en gouden bracteaten. Deze eedring speelde een belangrijke rol in de relatie tussen een stamhoofd en zijn stamgenoten. Het stond namelijk symbool voor de macht en invloed van het stamhoofd over zijn onderdanen. 
 

Meer lezen