Lang werd gedacht dat Neanderthalers de dieren waarop zij joegen heel dicht moesten naderen om toe te kunnen slaan. Uit nieuw onderzoek blijkt echter dat dat wel mee viel. Een geoefende speerwerper kon met zijn speer vanaf twintig meter afstand dodelijk zijn.

Replica van 300.000 oude speer

Onderzoekers van University College London publiceerden hun onderzoek in het wetenschappelijke tijdschrift Scientific Reports. Voor hun onderzoek gebruikten ze replica’s van de Schöningen-speren. Deze speren van meer dan 300.000 jaar oud werden in de jaren ’90 van de vorige eeuw opgegraven in een mijn bij het Duitse Schöningen. Het zijn de oudste goed bewaard gebleven wapens voor de jacht die ooit in Europa gevonden zijn. De archeologen lieten relica’s van de speren maken en stuurden atleten naar een sportveld om de speren te testen.

Voor het maken van de replica’s gebruikte een archeoloog van University College London hetzelfde type hout. Voor de afwerking van de speren gebruikte hij stenen gereedschap. Het uiteindelijke gewicht van de speren, iets minder dan een kilo, kwam overeen met het gewicht dat de originele exemplaren ook hadden. Om de speren te testen werden zes atleten ingehuurd. Dat omdat zij de techniek en vooral de kracht hadden, die de in de jacht bedreven Neanderthalers ook gehad zouden hebben.

Dodelijke treffer van 20 meter afstand

Daaruit bleek dat de geoefende speerwerpers in staat waren om een doel op twintig meter afstand op zo’n manier te raken dat een dier dodelijk gewond zou raken. Een verrassing voor de archeologen, die verwachtten dat de relatief lichte speren lang niet zo ver zouden komen, en ook te weinig snelheid zouden hebben om een dier dodelijk te raken. Opvallend was dat de speren niet alleen voldoende gewicht hadden om een hoge impactsnelheid te halen, maar ook dat de balans van de speren goed was. Die balans is een vereiste om de speer goed te kunnen gooien.

Neanderthalers dichter bij de moderne mens

Blijkbaar waren de Neanderthalers dus in staat om kwalitatief goede wapens voor de jacht te ontwikkelen. Dat is om meerdere redenen opzienbarend. Als eerst laat deze ontdekking zien dat de ‘primitieve’ Neanderthalers in staat waren technisch goede producten te ontwikkelen en daarmee te werken. De speer was niet alleen technisch goed, dat Neanderthalers in staat waren hun prooi van een afstand te doden zegt ook iets over het gedrag van de Neanderthalers. Waarschijnlijk waren ze in staat om verschillende jachttechnieken te gebruiken en de manier waarop ze op jacht gingen aan te passen aan de situatie zoals die zich voordeed. Zulke flexibiliteit werd eerder vooral aan moderne mensen toegeschreven. Daarmee staan de Neanderthalers dus dichter bij de moderne mens dan lang werd gedacht.

De ontdekking vertelt ook iets over de geschiedenis van wapens en andere middelen die specifiek werden gemaakt om te doden. Een belangrijk hoofdstuk in de evolutie van de mens, waar nog maar weinig over bekend is.

Bron:

Eurekalert.org: Neanderthal hunting spears could kill at a distance