Moderne scans werpen nieuw licht over de gewelddadige, ceremoniële dood van farao Seqenenre Tao II, ook wel bekend als ‘de Moedige’. Seqenenre heerste als farao over het zuidelijke deel van Egypte, waarschijnlijk van 1558 tot 1553 v.Chr. Tijdens zijn bewind was hij in strijd verwikkeld om het noordelijke deel met de Hyksos, een vijandige dynastie die de eeuw daarvoor Egypte had veroverd. Sinds Seqenenres mummie 150 jaar geleden werd ontdekt, bestond er veel onduidelijkheid over hoe deze heerser precies aan zijn einde was gekomen. Onderzoekers denken nu dat hij in de frontlinie meevocht en daar in de strijd stierf, op een gruwelijke manier.

De strijd

Toen Seqenenre farao was, was het noordelijke deel van Egypte bezet door de Hyksos. Dit nomadische volk uit Klein-Azië liep Egypte rond 1720 v.Chr. onder de voet en riep Avaris, het huidige Tell el Dabaa, uit tot hoofdstad. De farao’s in het zuiden van Egypte, die regeerden vanuit Thebe, hadden een grote mate van autonomie, maar waren ruim een eeuw ondergeschikt aan hun machtige noorderburen. Zo moesten alle Egyptenaren schatting betalen aan de Hyksos-koning Apophis. Seqenenre was de eerste die de strijd aanging met Apophis, om de Hyksos uit het noordelijke deel te verdrijven en Egypte te herenigen. Deze strijd werd Seqenenre fataal, maar het was niet tevergeefs. In de 16^e eeuw v.Chr. versloeg zijn zoon Ahmose de Hyksos, verenigde Egypte en luidde het Nieuwe Koninkrijk in.

De dood

Eeuwenlang was Seqenenres lot een raadsel, totdat zijn mummie in 1881 werd gevonden in Deir el-Bahri, een complex van graftombes op de begraafplaats van Thebe. In 1960 werd er een röntgenscan gemaakt, waarbij meerdere wonden aan zijn het hoofd zichtbaar werden. Doordat de mummie in zeer slechte staat verkeerde, gingen onderzoekers ervan uit dat het lichaam in de haast is gemummificeerd. Over zijn dood waren er verschillende theorieën. Zo dachten sommige archeologen het bijvoorbeeld dat hij in zijn slaap was overvallen, aangezien de scan aantoonde dat er een aantal wonden zijn toegebracht in een liggende positie.

---

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!

---

Dankzij nieuwe CT-scans kunnen onderzoekers nu voor het eerst een veel nauwkeurigere blik op de mummie werpen. Dit leverde een aantal nieuwe inzichten over de dood van de farao op. Zo toont de scan aan dat de farao toch in een koninklijke werkplaats werd behandeld. De wonden op het lichaam zijn namelijk vakkundig gedicht. Hierbij zijn de hersenen echter niet verwijderd, waardoor ze nog steeds aan de linkerkant van de schedel liggen. Dit wijst erop dat het lichaam al in staat van ontbinding verkeerde ten tijde van het mummificeren. Vermoedelijk is de farao dus op het strijdveld gedood en werd zijn lichaam eerst thuisgebracht voordat het werd behandeld. Het is nog onbekend hoe het lichaam terug in Thebe kwam. Onderzoekers denken dat Seqenenre 40 jaar was toen hij stierf.

De wonden

Maar hoe is hij dan gestorven? Onderzoekers denken nu dat hij door vijf verschillende wapens is gedood. Daarbij gaan ze ervan uit dat zijn handen achter zijn rug waren gebonden, omdat de handen van de mummie vervormd zijn. De aanvallers richtten op zijn hoofd, zijn schedel vertoont verschillende gapende wonden, die tot zijn dood hebben geleid. Er is geen letsel op de rest van het lichaam te zien. De wonden op Seqenenre’s lichaam komen overeen met gevonden strijdbijlen en zwaarden uit Tel el-Dabaa, het vroegere Avaris. Deze bronzen wapens werden in de tijd van Seqenenre gebruikt door de Hyksos. Vanwege het scala aan wapens was het mogelijk een ceremoniële executie, door vijf verschillende aanvallers.

De Egyptenaren moeten het lichaam na de executie weer in handen hebben gekregen, om het alsnog te mummificeren. Hoe dit precies is gebeurd, is echter nog niet duidelijk.

Bronnen: Frontiersin.org, Dailymail

---

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!

---