Aan de hand van een onlangs ontdekte medische handleiding over mummificeren, is de Deense egyptoloog Sofie Schiødt erin geslaagd om het balsemproces van de oude Egyptenaren verder te reconstrueren. De handleiding is 3.500 jaar oud en daarmee de oudste nog bestaande handleiding over mummificatie die tot nu toe is ontdekt. 

Geheime traditie

Geschreven bronnen over het mummificatieproces van de oude Egyptenaren zijn erg schaars. De kunst van het mummificeren werd namelijk als heilig gezien in Egypte, waardoor er waren maar weinig mensen over de geheimen van het vak beschikten. Waarschijnlijk werden deze geheimen ook mondeling doorgegeven van de ene balsemer op de andere. Hierdoor is er maar weinig schriftelijk bewijs van bewaard gebleven. Dit maakt de ontdekking van Sofie Schiødt extra speciaal. De medische handleiding die nu gevonden is, werd ontdekt in een 3.500 jaar oud stuk papyrusrol. Deze tekst is ontcijferd door een team van egyptologen, waar ook Schiødt deel van uitmaakte.

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!

Geheugensteun

Veel gedetailleerde beschrijvingen van technieken die in deze papyrusrol staan, zijn niet terug te vinden in minder oude handleidingen. De tekst is geschreven als een geheugensteun. Waarschijnlijk was hij dan ook bedoeld voor specialisten die de meeste zaken rondom het balsemen wel uit hun hoofd wisten, maar hierop voor bepaalde details toch even konden spieken. Denk hierbij aan recepten voor zalfjes of een beschrijving van verschillende soorten verband en het gebruik hiervan. Relatief eenvoudige stappen zoals het te drogen leggen van een lichaam in natron (een kristalpoederachtige stof die in de natuur voorkomt aan de randen van de zoutmeren in de Egyptische woestijn) worden niet genoemd in de handleiding.

Nieuwe details

De beschrijvingen in de papyrus onthullen een aantal nieuwe details over het mummificatieproces. Een interessant voorbeeld hiervan is het balsemen van het gezicht. Daarbij is een lijst opgesteld van allerlei plantaardige ingrediënten voor een vloeistof die aangebracht werd op een rode linnen lap. Deze lap werd vervolgens over het gezicht van de overledene gelegd, om zo het gezicht te beschermen. Dit proces is nog nooit eerder ontdekt, maar egyptologen hebben voorheen al wel mummies gevonden met een lap over het gezicht. Deze exemplaren stammen bovendien uit dezelfde tijd als de handleiding. Waarschijnlijk is de functie van deze lap nu dus achterhaald.

Waarom mummificeren?

De oude Egyptenaren mummificeerden de lichamen van de doden, omdat ze het lichaam zagen als het huis van de ziel. Wanneer het lichaam niet bewaard bleef, verging ook de ziel. De naam van een persoon en zijn identiteit vertegenwoordigden zijn onsterfelijke ziel, en deze identiteit was weer gekoppeld aan iemands fysieke vorm. Aangezien de Egyptenaren sterk geloofden in het hiernamaals, was het behoud van het lichaam dus van groot belang.

Bronnen: Eurekalert, Isgeschiedenis.

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!