Medusa
Wikimedia commons
Mysterieuze mozaïeken met Medusafiguur ontdekt in Romeinse villa
Bij een Romeinse villa in Italië zijn twee mozaïeken opgegraven waar het mythologische figuur Medusa op staat afgebeeld. De archeologen deden deze ontdekking in de ‘Villa van de Antonijnen’ (ongeveer 30 kilometer ten zuidoosten van het centrum van Rome), zo genoemd omdat hij vaak gebruikt werd door leden van de Antonijnse dynastie. Onderzoekers denken dat de mozaïeken dateren uit de tweede eeuw na Christus..
Antonijnse dynastie
Antonijnen is de benaming voor leden van de Antonijnse dynastie die het Romeinse Rijk regeerden van 138 tot 192 na Christus. De Antonijnse dynastie heerste over het Romeinse rijk tijdens de regeringen van keizers Antoninus Pius (regeerperiode 138-161 n.Chr.) en Commodus (regeerperiode 177-192 n.Chr.). Twee leden van deze dynastie (Antoninus Pius en Marcus Aurelius) vielen zelfs onder de ‘vijf goede keizers’ van het Romeinse Rijk. Tijdens het bewind van deze vijf heersrer bereikte het Romeinse Rijk zijn hoogtepunt: het imperim was stabiel, de economie bloeide en alle vijf de keizers heersten op bekwame wijze. Opmerkelijk aan de Antonijnen was dat er geen direct verwantschap was tussen de meeste keizers. De meeste opvolgers waren ofwel geadopteerd of met de dochter van hun voorganger getrouwd. Met de moord op Commodus op 31 december 192 kwam er een einde aan de Antonijnse dynastie, die na een burgeroorlog in 193 werd opgevolgd door de Severische dynastie.
Gevonden mozaïeken
De mozaïeken met Medusa erop afgebeeld werden gevonden in een ronde kamer van de Romeinse villa. De onderzoekers ontdekten de mozaïeken in twee nissen, die waren uitgesneden aan de noordwestelijke en zuidwestelijke kant van de kamer. Voor de archeologen is het vooralsnog een raadsel waarom de Medusa-mozaïeken afgebeeld in deze kamer lagen en wat de betekenis ervan is. De kamer bezat namelijk nog twee nissen, maar daar werden geen mozaïekresten gevonden.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
Universitair hoofddocent in de klassieke oudheid aan de Montclair State University en mededirecteur van het team, Deborah Chatr Aryamontri is onder de indruk van de ronde kamer. “Het moet absoluut behoorlijk indrukwekkend zijn geweest om deze kamer binnen te komen, en de ontdekking van die mozaïeken was voor ons een aangename verrassing", aldus Live Science. De archeologen hadden namelijk niet verwacht hier nog een dergelijke versiering aan te treffen, aangezien veel van de decoraties van de villa in de 18e en 19e eeuw zijn verdwenen door plunderaars.
Onderzoekers weten niet precies waarvoor de ronde kamer diende. Het vertrek is 21 meter breed en kan een ontvangstruimte zijn geweest maar daar zijn geen duidelijke aanwijzingen voor. Aryamontri liet ook aan Live Science weten niet eens zeker te zijn of de kamer wel een dak had.
Medusa
De afgebeelde Medusa op de mozaïeken is een monsterlijk figuur uit de Griekse mythologie. Het verhaal gaat dat Medusa ooit een bijzondere schoonheid had. Maar vanwege jaloersheid van Godin Athena door haar in een monsterlijk figuur veranderde, met slangen als haar en een blik die mensen in steen deed veranderen. Uiteindelijk werd Medusa onthoofd door de held Perseus. Vervolgensc schonk de held haar hoofd aan Athena, die het op haar schild plaatste om vijanden mee te kunnen verstenen. Vandaar dat meestal alleen haar hoofd afgebeeld staat, net zoals op de mozaïeken.
Medusahoofden werden in de tweede eeuw populaire decoratieve kenmerken in de Romeinse wereld. Het is volgens onderzoekers niet zeker of de eigenaren van de villa de mozaïeken speciaal hebben besteld of dat de kunstenaar die de kamer versierde ze in een opwelling heeft gemaakt.
Verstoring op de vindplaats
De villa werd ook daadwerkelijk bewoond door de oude keizers (Antonijnen) uit die tijd. In het verleden zijn er veel plunderingen geweest in het gebied waar de villa staat, en bevond de plaats zich tijdens de Tweede Wereldoorlog op een strategische locatie met aanzienlijke troepenbewegingen. De villa heeft hierdoor erg veel schade opgelopen en de vindplaats is dus verstoord. Dat maakt het voor onderzoekers een uitdaging om voorwerpen uit het romeinse rijk terug te vinden.
Doordat de villa zich in een strategisch gebied bevond tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben onderzoekers ook nog andere ontdekkingen gedaan. "We vonden ook enkelen artefacten uit de Tweede Wereldoorlog" tijdens opgravingen in de villa, aldus Chatr Aryamontri aan Live Science.
Het team hoopt ooit een archeologisch park te creëren op de locatie van de villa.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
