Het gebeurt niet vaak dat van archeologische vondsten kan worden vastgesteld van wie ze ooit waren. Maar bij de vondst van een zegelstempel in Denemarken is dat wel het geval. En nog bijzonderder: de gevonden stempel was van een vrouw uit de veertiende eeuw.

Vondst door amateur-archeoloog

Het stempel, een signet werd gevonden bij het plaatsje Hodde, in het westen van Jutland. Een amateur-archeoloog deed de vondst en stuurde vanuit het veld een foto naar de directeur van het plaatselijke historische museum. Die kwam meteen naar het veld toe, om de vondst zelf te bekijken. Vervolgens werd besloten om het signet naar het Nationaal Museum van Denemarken te sturen, zodat die daar beter onderzocht kon worden.

Elisabeth Buggesdatter

Het gevonden signet is hoogstwaarschijnlijk van Elisabeth Buggesdatter, dat maakten de onderzoekers op uit de inscriptie ‘Elsebe Buggis Dotter’ die op de ring werd ontwaard. Elisabeth Buggisdatter was de dochter van een vooraanstaande Deense rebellenleider die in de veertiende eeuw een grote rol speelde in het verzet tegen de Deense koning Waldemar IV. Het is echter niet helemaal zeker dat het signet van Elisabeth was. De naam ‘Buggis Dotter’ of Buggesdatter, verwijzen naar de achternaam van de vader, terwijl het in de veertiende eeuw voor vrouwen gangbaar was dat hun achternaam verwees naar de voornaam van de vader. Dan zou Elisabeth dus Nielsdatter geheten moeten hebben.

Verwijzing naar geschreven bronnen

Desondanks hebben archeologen sterke vermoedens dat het stempel wel aan haar toebehoorde. Haar naam wordt, ongebruikelijk voor vrouwen in die tijd, genoemd in geschreven bronnen. Zo zijn er geschreven bronnen waaruit blijkt dat ze bezit op haar naam had staan, en wordt ze genoemd in verslagen van het Ding, de Deense volksraad. Volgens historici was Elisabeth Buggisdatter een vrouw die midden in het politieke speelveld van haar tijd stond, en dat maakt het niet onwaarschijnlijk dat zij een zegel bezat. In andere bronnen zijn verder geen andere vrouwen met dezelfde naam bekend.

Hoe komt de ring in Hodde?

Hoe het signet in het veld bij Hodde is terechtgekomen, is giswerk. Zegels waren voor edelen een soort identiteitsbewijs. Als de ring in verkeerde handen terechtkwam, konden daarmee makkelijk documenten worden vervalst. Het was ook gebruikelijk dat persoonlijke zegelringen na de dood van hun eigenaar werden vernietigd. De plek van de vondst was voor archeologen ook een verrassing. In de omgeving van Hodde zijn meer vondsten uit de middeleeuwen en de vikingtijd gedaan, maar nog niks dat direct met Elisabeth te maken heeft. Of Hodde desondanks een belangrijke plek voor haar was, moet uit onderzoek blijken.

Bron:

National Museet: Danefæ tilhørte kvinde fra middelalderens jyske elite

Afbeelding: 

Rikke Caroline Carlsen, National Museum of Denmark