Karakorum, in kaart gebracht met SQUID
S. Linzen et al. / Antiquity.
Hoofdstad van het Mongoolse Rijk in kaart gebracht
Archeologen hebben in Centraal-Mongolië restanten van Karakorum in kaart gebracht, de hoofdstad van het Mongoolse Rijk van 1235 tot 1272. Dit hebben ze gedaan met behulp van een zogenoemde superconducting quantum interference device (SQUID), een bijzonder gevoelige detector voor magnetische velden in de grond. Door deze data te combineren met eerder onderzoek en luchtfoto’s, kon het archeologisch team een gedetailleerde kaart maken van de voormalige hoofdstad.
De geschiedenis van Karakorum
Karakorum ontstond in 1220, toen Dzjengis Khan hier besloot een yurt-kamp op te zetten. Het zou nog tot 1235 duren tot het een permanente nederzetting werd die diende als hoofdstad, toen Dzjengis’ zoon en opvolger Ögedei Khan opdracht gaf tot de bouw van een volwaardige stad, met een stadsmuur en een koninklijk paleis. Tegen die tijd strekte het Mongoolse Rijk zich uit over enorme delen van het Euraziatische continent, van China tot aan het Midden-Oosten. Als regeringszetel van dit imperium, groeide Karakorum uit tot een belangrijk economische en politiek centrum, dat vaak bezocht werd door buitenlandse handelaren en gezantschappen. Ook werden vele buitenlandse ambachtslieden en krijgsgevangenen gedwongen hier te werken.
ARCHEOLOGIE ONLINE IS VAN DE MAKERS VAN ARCHEOLOGIE MAGAZINE, MEER WETEN OVER DIT PRACHTIGE MAGAZINE? KLIK HIER!
In 1260 werd Dadu, het hedendaagse Beijing, de nieuwehoofdstad van het Mongoolse Rijk onder Koeblai Khan. Deze heerser zag zichzelf namelijk vooral als Chinese keizer (van de Yuan-dynastie). Na de val van de Yuan-dynastie in 1368, deed Karakorum nog enkele jaren dienst als hoofdstad van de Noordelijke Yuan-dynastie, de benaming voor de uit China gevluchte leden van de Yuan. Waarschijnlijk werd de stad verlaten rond het begin van de 15de eeuw.
Ideale kandidaat
Nadat de stad was verlaten, is er met het grootste gedeelte van het land waar de stad ooit stond, nooit meer iets gebeurd. Er zijn geen nieuwe huizen gebouwd en het land is niet omgeploegd. Dit maakte Karakorum een ideale kandidaat voor de SQUID-detector. Hiermee hebben de archeologen 52 dagen lang in totaal 465 hectare aan grond gescand.
De SQUID in actie
J. Bemmann et al. / Antiquity
Resultaten
Door de resultaten van de scans te combineren met luchtfotografie, eerdere onderzoeksresultaten en historische teksten, kon het team stukje bij beetje Karakorum gedetailleerd in kaart brengen. Hierbij konden ze ook de loop van de stadsmuur achterhalen. Daarnaast ontdekte het team dat het centrum van de stad veel dichter bebouwd was dan voorheen werd aangenomen. Ook verspreidde de stad zich verder buiten de stadsmuren dan tot nu toe bekend was. Verder bleek dat zo’n 40% van het land binnen de stadsmuren nooit bebouwd is geweest. Waarom een groot gedeelte binnen de muren onbebouwd is gebleven is niet geheel duidelijk, maar volgens de archeologen zou het kunnen dat deze open plekken gebruikt werden voor het opzetten van tijdelijke verblijfplaatsen. Bijvoorbeeld tijdens sociale bijeenkomsten van leden van de Mongoolse elite die niet in de stad woonden.
Een reconstructie van Karakorum
J. Bemmann et al.
“Voor mij was het meest indrukwekkende deel van ons onderzoek het zien van de voortgang die we maakten met het ophalen van data”, verklaart archeoloog Jan Bemmann, hoofdauteur van het wetenschappelijke artikel dat hierover verscheen in Antiquity. “Het was erg bijzonder om iedere dag getuige te zijn van de van de digitale reconstructie van Karakorum.”
Bronnen: Antiquity.