Stonehenge is een van de meest bestudeerde archeologische vindplaatsen ter wereld en toch is er zoveel wat we er niet over weten. Onlangs heeft een team van archeologen weer een enorm monument in de buurt van Stonehenge gevonden dat een nieuw stukje van de raadselachtige geschiedenis van de site blootlegt.

Grootte doet zowaar Stonehenge teniet

In een artikel dat op 21 juni is gepubliceerd in het online vaktijdschrift Internet Archaeology, geeft een internationaal team van onderzoekers aan een nieuw monument in de buurt van Stonehenge te hebben gevonden, nabij het stadje Amesbury. Het team bestond uit academici van de universiteiten van St. Andrews, Birmingham, Warwick, Bradford, Glasgow en de University of Wales Trinity Saint David.

De grootte van de nieuwe archeologische site, doet Stonehenge misschien zelfs wel teniet. De nieuwe ontdekte schachtencirkel bestaat uit 20 schachten - sommige tot zo’n 10 meter breed en 5 meter diep in de grond – die in een grote cirkel zijn gepositioneerd om 'Durrington Walls' heen, een andere archeologische site. Aan de hand van koolstofdatering, zijn de schachten gesteld op zo’n 4.500 oud. Met een reikwijdte van zo’n 2 kilometer lang, is het een van de grootste prehistorische vindplaatsen tot nu toe in het Verenigd Koninkrijk.

“Toen deze schachten voor het eerst werden opgemerkt, dachten we dat het natuurlijke toevoegingen waren”, vertelt professor Vince Gaffney, een van de hoofdonderzoekers, aan The Guardian. “Alleen door geofysische onderzoeken konden we de schachten samenvoegen en zien dat er op grote schaal een onderliggend patroon was.”

Mysterieuze functie

De onderzoekers denken dat de cirkelvormige formatie een soort kosmologische functie had. De cirkel van schachten heeft mogelijk gediend als een grens die bedoeld was om mensen te waarschuwen om weg te blijven, stellen de onderzoekers, of het had mensen naar een heilige plaats kunnen leiden. “Stonehenge heeft een duidelijke link met de seizoenen en het verstrijken van de tijd, door de zomerzonnewende”, vertelt Gaffney, “maar bij deze schachten is het niet het verstrijken van de tijd, maar de begrenzing door een cirkel van assen die kosmologische betekenis heeft. "

De techniek erachter

Het bouwen van een monument over zo’n uitgestrekt gebied zou een strakke planning en zorgvuldige meting vereisen. De grootte en lay-out van het monument suggereren dat mensen die 4.500 jaar geleden in dit gebied woonden, een soort telsysteem hadden waarmee ze lange afstanden konden meten en elke schacht nauwkeurig op de betreffende locatie konden bouwen.

"Duidelijk geavanceerde praktijken tonen aan dat de mensen zo afgestemd waren op natuurlijke gebeurtenissen, iets wat we ons nauwelijks kunnen voorstellen in de moderne wereld waarin we vandaag leven", zei geofysicus Richard Bates in een persbericht van St. Andrews University.

“De grootte van de schachten en het circuit rondom Durrington Walls is momenteel uniek”, voegt Gaffney toe. “Het toont het belang van Durrington Walls Henge, de complexiteit van de monumentale structuren binnen het Stonehenge-landschap en de vakmanschap en wens van neolithische gemeenschappen om hun kosmologische geloofssystemen vast te leggen op manieren en op een schaal die we nooit eerder hadden verwacht. Ik kan niet genoeg benadrukken hoeveel moeite het zou hebben gekost om zulke grote schachten te graven met gereedschap van steen, hout en bot.”

Bekijk hier een filmpje van Reuters over het onderzoek.

Lees hier het onderzoek.

Bronnen: BBC, The Guardian, Forbes.