Het moment dat de ski net uit het ijs gehaald is
Andreas Christoffer Nilsson, secretsoftheice.com.
Best bewaarde prehistorische ski’s ooit gevonden in Noorwegen
In 2014 vonden archeologen van de Noorse Glacier Archaeology Program een 1.300 jaar oude houten ski, op een berg genaamd Digervarden in Centraal-Noorwegen. Deze ski was zeer goed bewaard gebleven. Hij was nog bijna volledig intact; zelfs de leren skibinding (het mechanisme waarmee je een schoen aan een ski vastmaakt) was nog intact. Aangezien ski’s in paren gebruikt worden, vermoedden de archeologen dat er in de buurt mogelijk nog een exemplaar lag. Ze besloten te wachten tot het ijs op de berg verder zou smelten. Hun geduld werd zeven jaar later eindelijk beloond: "We hebben het best bewaarde paar ski's uit de prehistorie gevonden", aldus archeoloog Lars Pilø in een blogpost van de website van de Glacier Archaeology Program.
De nieuwgevonden ski is 187 centimeter lang en 17 centimeter breed, waarmee hij 17 centimeter langer en 2 centimeter breder is dan die uit 2014. Maar de nieuwe ski heeft wel dezelfde intacte leren skibinding als de eerste. Hierom concludeerden de archeologen dat het om een paar gaat. Dit maakt deze ski’s het best bewaarde paar uit de prehistorie dat ooit gevonden is. Eerder zijn er al afbeeldingen van skiënde mensen en fragmenten van ski’s gevonden van tot wel 6.000 jaar oud, in Sacndinavië en Rusland. Een intact paar (compleet met skibinding) uit dit tijdperk is echter nog niet eerder aangetroffen.
Bovenkant van de ski
Espen Finstad, secretsoftheice.com.
Waardevol object
De ski’s werden waarschijnlijk tijdens ‘s winters gebruikt door jagers of reizigers. Bovendien vertonen beide exemplaren sporen van vele reparaties. Dit laat zien dat het waardevolle object waren, die niet zomaar vervangen konden worden. “De ski’s zijn niet identiek, maar dat zouden we ook niet moeten verwachten”, vertelt Lars Pilø. “Ze zijn handgemaakt en hebben een lang verleden van gebruik en reparatie gehad, voordat ze hier [op de Digervarden] belandden.”
ARCHEOLOGIE ONLINE IS VAN DE MAKERS VAN ARCHEOLOGIE MAGAZINE, MEER WETEN OVER DIT PRACHTIGE MAGAZINE? KLIK HIER!
Smeltende gletsjers
Het Glacier Archaeology Program is opgericht in 2011, om archeologische voorwerpen te ontdekken die aan het oppervlak komen te liggen als gevolg van klimaatverandering en smeltende gletsjers. Sindsdien is de organisatie verantwoordelijk geweest voor meer dan 3.000 archeologische vondsten, waaronder gereedschap, wapens, textiel, leer en kleren. In juni van 2021 meldde de organisatie nog de vondst van een 500 jaar oude, houten kaarsenbundel.
Een close up van de skibinding
Espen Finstad, secretsoftheice.com.
Wat leert de ontdekking ons
Na de ontdekking van de eerste ski vroegen de archeologen zich af of de onderkant ervan vroeger bekleed was met vacht, om meer grip te geven tijdens het beklimmen van een berg. De tweede ski vertoont echter groeven aan de onderkant, die waarschijnlijk meer grip moesten geven. Deze groeven zouden nutteloos zijn als er een vachtbekleding overheen zat, waardoor de archeologen nu concluderen dat dit niet het geval was. Verder laat de ontdekking zien dat mensen die in de hoge bergen van Noorwegen woonden niet geïsoleerd waren van de buitenwereld.
Bron: Glacier Archaeology Program.