Archeologen hebben ontdekt hoe de ziekte Framboesia zich vierduizend jaar geleden verspreidde. De tropische ziekte die vooral bij kinderen voorkomt, is nu grotendeels uitgeroeid, maar vierduizend jaar geleden was dat wel anders.

Archeologen ontdekten sporen van de ziekte Framboesia op twee skeletten die werden gevonden bij de archeologische vindplaats Man Bac in het noorden van Vietnam. Sinds de eerste onderzoeken op deze site, eind jaren 90, is dit een schatkamer voor archeologisch onderzoek naar neolithische culturen in Azië. En nu is er dus weer een ontdekking gedaan: de inwoners van de streek leden al 4000 jaar geleden aan de ziekte Framboesia.

Framboesia

Framboesia is een huid-infectieziekte die veroorzaakt wordt door een bacterie die verwant is aan Syfilis. De ziekte veroorzaakt ernstige zweren op de huid, maar als de ziekte niet behandeld wordt, kan de ziekte uitlopen op ernstige vergroeiingen in de botten. Lang werd gedacht dat deze ziekte vooral in Europa rondwaarde, maar de laatste jaren zijn er meer onderzoeken die aantonen dat de ziekte veel eerder de hele wereld over ging. Dat maakt de ontdekking bij Man Bac bijzonder, want tot nu toe gingen onderzoekers ervan uit dat die ziekte 4000 jaar geleden nog helemaal niet in Zuidoost-Azië voorkwam.

Migratiepatronen in het neolithicum

De ontdekking dat Framboesia 4000 jaar geleden wél in Zuidoost-Azië voorkwam, vertelt meer over hoe mensen en gebruiken, maar dus ook ziektes in die tijd migreerden. De vondsten die bij Man Bac zijn gedaan, stammen uit de tijd dat de bevolking van de regio transformeerde van jagers en verzamelaars naar boeren. Waarschijnlijk gebeurde dat onder invloed van migranten die vanuit het huidige China richting Zuidoost-Azië trokken. Deze mensen brachten niet alleen kennis van de landbouw met zich mee, maar dus ook ziektes. Archeologen vermoeden nu dat de ziekte via die route in Zuidoost-Azië is terecht gekomen.

Wil je op de hoogte blijven van de meest interessante archeologische ontdekkingen? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief, en volg ons op Facebook, dan mis je niks!

Maar ook voor onderzoekers die zich met meer hedendaagse onderwerpen bezighouden, kan de vondst van belang zijn. Hoewel Framboesia tegenwoordig nauwelijks meer voorkomt, kan de vondst wel goed laten zien hoe de bacterie die de ziekte veroorzaakt zich heeft geëvolueerd. Zulke informatie over het aanpassingsvermogen is volgens de onderzoeker waardevol voor artsen die een oplossing zoeken tegen de ziekte, maar toont ook aan wat er kan gebeuren als het niet lukt om ziektes in te dammen.

Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Bioarchaeology International.