Bij Leiden hebben archeologen de resten van glazen en tinnen servies gevonden op de plek waarvan men vermoedt dat daar de beroemde Schans Lammen lag. Daarmee hebben archeologen eindelijk een indicatie van waar de beroemde schans lag.

Schans Lammen

De Schans Lammen speelt een hoofdrol in de verhalen over het Leids Ontzet. Tijdens de belegering van Leiden van (1573-1574) bouwden de Spaanse belegeraars meerdere versterkingen, schansen, rondom de stad. Schans Lammen was daar één van. Als de Geuzen het beleg op 3 oktober 1574 doorbreken, gaat -naar verluid- een Leids weesjongentje, Cornelis Joppensz op onderzoek uit in de verlaten Spaanse schans en vindt daarbij een ketel hutspot hebben gevonden. Een feestmaal voor de hongerende bevolking van de stad. Nog altijd wordt rondom de festiviteiten op 3 oktober hutspot gegeten door de Leidenaren.

Archeologisch onderzoek naar Schans Lammen

Echter, naar Schans Lammen is nooit archeologisch onderzoek gedaan. Hoewel er een plein, station en weg naar de schans zijn vernoemd, was daardoor nog onduidelijk waar de beroemde schans nou echt gelegen had. In 2017 werd een crowdfundingactie opgezet om een onderzoek te financieren. Op basis van bronnenonderzoek werd een mogelijke locatie van Schans Lammen vastgesteld, vlakbij de Europaweg en de Lammebrug in Leiden. Omdat dat in het projectgebied RijnlandRoute lag, werd het archeologisch onderzoek gesteund door dit grotere bouwproject, dat al meerdere bijzondere archeologische vondsten heeft opgeleverd.

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!

Vondsten

Op de plek die op basis van het bronnenonderzoek werd aangewezen, ging in 2019 dan eindelijk de schop in de grond. Daarbij werden sporen van een gracht, die bij een dergelijke schans hoort, gevonden. De grond die in de gracht werd gevonden, werd ter plekke gezeefd. Daarbij werden ook nog vondsten gedaan, waaronder een deel van een tinnen lepel of vork, een kraal, vislood en delen van een drinkglas. Ook werden er stukken aardewerk gevonden. Van het aardewerk konden de archeologen de leeftijd bepalen. Daaruit bleek dat het aardwerk uit de zestiende of zeventiende eeuw komt.

Met de vondst van Schans Lammen hebben archeologen een roemrucht stukje Nederlandse geschiedenis blootgelegd. De vindplaats wordt wel weer afgedicht, de resten worden in situ bewaard. Een aantal zakken van het materiaal dat in de gracht is gevonden, wordt nog nader onderzocht.