Het is archeologen gelukt om het geslacht van gecremeerde mensen uit de oudheid te bepalen. Met behulp van ouderwets graafwerk en statistiek konden de archeologen bepaalde kenmerken vaststellen in botresten uit crematiegraven en op basis daarvan vaststellen welk geslacht de overledene had.

Mannelijke of vrouwelijke resten?

Voor archeologen is het handig om te kunnen bepalen of er een man of een vrouw in een graf ligt. Het vaststellen van het geslacht van de dode kan namelijk belangrijke informatie geven over de begrafeniscultuur van een beschaving, evenals over de demografie van een gebied. Echter, in veel culturen was (en is) het gebruikelijk de doden te cremeren. En dat schept moeilijkheden voor archeologen. Waar je bij een compleet skelet relatief makkelijk bepaalde mannelijke of vrouwelijke kenmerken kan herkennen, is dat bij verbrande botresten veel moeilijker.

Grafgiften lossen mysterie op

Archeologen van Durham University gingen op zoek naar een oplossing voor dit probleem. Daarbij gebruikten ze botresten die werden gevonden in 124 crematiegraven waarbij aan de hand van grafgiften vrij duidelijk was vastgesteld of er een man of een vrouw begraven was. Die grafgiften bestonden bijvoorbeeld uit spindels bij vrouwen en wapens bij mannen. Ervan uitgaande dat die grafgiften daadwerkelijk bepalend kunnen zijn voor wie er in het graf ligt, konden de archeologen de botresten van mannelijke en vrouwelijke graven met elkaar vergelijken. Op basis daarvan stelden de archeologen 24 kenmerken vast waarmee bij gecremeerde botresten kan worden vastgesteld of het om een man of vrouw gaat. Die kenmerken werden vervolgens statistisch getoetst aan de anatomische variatie tussen mensen.

Eenvoudig maar effectief

Na die statistische toets bleven acht kenmerken over waarmee met een betrouwbaarheid van 80% het geslacht van iemand kon worden vastgesteld. Een score die vergelijkbaar is met de betrouwbaarheid van de onderzoeken bij niet gecremeerde graven. Daarmee is volgens de onderzoekers een eenvoudige maar betrouwbare methode ontwikkeld om het geslacht van de overledene in een crematiegraf te bepalen.

Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS One.