Een verzameling aan gevonden zilver
Birgit Maixner, NTNU Vitenskapsmuseet
Noorse metaaldetectorhobbyist vindt door Viking verloren zilverschat, waarde: 0,6 koe
Metaaldetectorenthousiasteling Pawel Bednarski deed in december 2021 een rondje met zijn metaaldetector over een veld in het midden van Noorwegen. Het bleek raak, zijn metaaldetector sloeg aan en Bednarski kon zijn ogen niet geloven: in totaal kwamen er 46 zilveren voorwerpen naar boven, waaronder munten, ringen en delen van een armband. De vondst is in totaal 42 gram aan zilver en archeoloog Birgit Maixner, van de Noorse Technische en Natuurwetenschappelijke Universiteit (NTNU) vermoedt dat het zilver hier ongeveer rond 900 na Christus is begraven en dat de voorwerpen gebruikt werden als ruilmiddel, en niet als sieraden.
De armband, in stukjes geknipt
Birgit Maixner, NTNU Vitenskapsmuseet
Armband
Onder het zilver is ook een armband, die netjes in stukken is geknipt. Dit is volgens Maixner een indicatie dat deze armband als betaalmiddel diende: ‘We kunnen ons voorstellen dat de eigenaar zich erop had voorbereid om met het zilver te betalen door het zilver in gepaste stukken te snijden.’ Deze manier van betalen, ook wel ‘hakzilver’ genoemd, kwam veel voor in zowel de oudheid als vroege middeleeuwen.
Het type armband wordt door archeologen over het algemeen gedateerd rond 800 na Christus en komt uit Denemarken. De munten zijn voor een deel Arabisch, en iets ouder, uit het jaar 700. Omdat dit soort armbanden Deens zijn, is het volgens Maixner aannemelijk dat de persoon van wie de schat was ook uit Denemarken kwam, of daar is geweest.
Archeoloog Birgit Maixner bij de vindplaats
Frid Kvalpskarmo Hansen
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
Wat koopt men daarvoor?
42 gram zilver brengt je vandaag de dag zo’n 25 euro op, maar in de Vikingtijd was het net iets meer waard. Voor een schatting deed Maixner beroep op de Gulating. Dit is een Oudnoors rechtsdocument uit 900 na Christus, waarin onder andere de toenmalige prijzen van koeien wordt genoemd. Aan de hand daarvan schat ze dat de persoon ongeveer 0,6 koe had kunnen kopen. ‘De waarde van de schat was aanzienlijk, zeker voor een individu. Een gemiddelde boerderij had in die tijd zo’n vijf koeien’, aldus Maixner.
Pawel Adam Bednarski
Frid Kvalpskarmo Hansen
Verstopt?
We kunnen de eigenaar helaas niet vragen om de reden dat de schat daar lag. Over het waarom blijft het dus speculeren. Opvallend was wel dat de vondsten nogal ondiep in de bodem zaten, slechts 2 tot 7 centimeter diep. Soms werden zulke schatten ergens bij wijze van offer aan de goden gedeponeerd. Ook kan het zijn dat een Viking uit Denemarken zijn schat wilde verstoppen, en is verhinderd om het op te halen.
Een van de gevonden Arabische munten
Birgit Maixner, NTNU Vitenskapsmuseet
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
