Takabuti in haar sarcofaag
University of Manchester
Mysterie dood beroemde mummie Takabuti eindelijk opgelost
Takabuti was de eerste mummie die van Egypte naar Ierland werd gebracht. Met haar beschilderde sarcofaag en van windels ontdane lichaam, geldt ze al jaren als de belangrijkste bezienswaardigheid in het Ulster Museum. Daarom was de mummie de laatste 150 jaar onderhevig aan vele onderzoeken. Nu, 2.600 jaar na haar overlijden, is er nieuwe informatie over de toedracht van haar dood. Hieruit blijkt dat Takabuti op een gewelddadige manier aan haar einde is gekomen.
In de 19e eeuw kochten Europeanen op grote schaal Egyptische mummies op. Ook Takabuti werd verhandeld. Ze werd in 1834 vanuit Egypte naar Belfast gebracht door Thomas Greg. Daarmee was ze de eerste mummie die in Ierland aankwam. Kort na aankomst werden de linnen van de mummie weggehaald, wat veel belangstelling wekte.
De egyptoloog Edward Hincks (1792-1866) ontcijferde de hiërogliefen op haar sarcofaag. Daaruit kon hij aflezen dat de mummie een vrouw was met de naam Takabuti. Ze was een getrouwde vrouw en had de leiding over een groot huishouden. Ook de namen van haar ouders stonden op de sarcofaag. Haar moeder heette Tasenirit en haar vader Nespare was priester voor de god Amon, een van de belangrijkste Egyptische goden.
Takabuti lag begraven op een grote begraafplaats in Thebe (nu Luxor), wat indertijd een belangrijke stad was. Haar sarcofaag wordt gedateerd rond 660 v.Chr., aan het einde van de 25e dynastie. Hoe ze precies aan haar einde was gekomen, was lange tijd echter onduidelijk.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!
Jarenlang onderzoek
Recent onderzoek lijkt dit mysterie nu te hebben opgelost. Een team Britse onderzoekers publiceerde op 2 april 2021 het boek The Life and times of Takabuti in ancient Egypt: investigating the Belfast mummy. Het boek beschrijft de resultaten van een jarenlang onderzoek naar Takabuti met behulp van moderne technieken, zoals koolstofdatering en dna-analyse. Dit leverde een aantal nieuwe inzichten op. Zo ontdekten de onderzoekers dat Takabuti eind 20 of begin 30 was toen ze stierf.
Strijdbijl
Ook kwamen de onderzoekers tot de conclusie dat de vrouw door slag van een strijdbijl om het leven is gekomen. Ze hebben hiervoor verschillende wapens vergeleken met een grote wond op haar rug. Het is echter niet honderd procent met zekerheid te zeggen dat het moordwapen een bijl was, doordat de wond in de loop der eeuwen vervormd is.
Dodelijk geraakt
Volgens de onderzoekers is Takabuti met enorme kracht van achteren geraakt in haar rug. Waarschijnlijk werd ze dodelijk geraakt terwijl ze van haar belager wegvluchtte. Afgaande op de wond was het waarschijnlijk een snelle dood.
Het is mogelijk dat haar belager een Assyrische soldaat was. Rond de tijd van Takabuti's dood waren de Assyriërs namelijk Egypte binnengevallen (677-663 v.Chr.). Hierbij wisten ze uiteindelijk de 25e dynastie te verdrijven en kregen ze korte tijd het grootste deel van Egypte onder controle. Deze veroveringstocht ging met de nodige plunderingen gepaard, dus het is goed mogelijk dat Takabuti te midden van dit krijgsgeweld is gedood.
Aangezien dit type strijdbijl ook veel werd gebruikt door de Egyptenaren, is het even goed mogelijk dat ze door iemand uit haar eigen volk werd vermoord. Hoewel ze zo gewelddadig om het leven kwam, lijkt ze wel erg geliefd te zijn geweest. Haar familie heeft haar lichaam met zorg behandeld. Zo was Takabuti’s haar netjes geknipt en zorgvuldig gekruld.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!
