De villa in Efeze waarvan de marmeren platen afkomstig zijn
© Sinan Ilhan
Marmerproductie in Romeinse tijd efficiënter dan vandaag de dag
De Romeinen worden tegenwoordig vaak geassocieerd met grote marmeren gebouwen en beelden. Marmer was (en is) echter een dure grondstof. Vandaar dat gebouwen meestal bedekt werden met dunne marmeren platen, die een goedkopere steensoort moesten verhullen. Een internationaal team van onderzoekers heeft ontdekt dat de productie van deze platen zeer efficiënt gedaan werd, met slechts een minimale verspilling van de dure steensoort. Hierbij zou er zelfs minder materiaal verloren gaan dan bij de marmerproductie van vandaag de dag.
“Tot op heden hebben we nog geen sporen van een Romeinse werkplaats gevonden waar marmer geproduceerd werd.” vertelt Professor Cees Passchier van de Universiteit van Mainz in een persbericht. Daarom moesten de onderzoekers een andere methode verzinnen om te achterhalen hoe de marmeren platen gemaakt werden.
ARCHEOLOGIE ONLINE IS VAN DE MAKERS VAN ARCHEOLOGIE MAGAZINE, MEER WETEN OVER DIT PRACHTIGE MAGAZINE? KLIK HIER!
3D-model
Het team heeft 54 marmeren platen - afkomstig van een Romeinse villa in Efeze in het westen van Turkije - onderzocht, gefotografeerd en opgemeten. Op basis van de zaagsneden concludeerden ze dat de platen gezaagd zijn met een door water-aangedreven zaag. Ook konden ze, door patronen in het marmer te bestuderen, zien dat 42 van de 54 platen uit hetzelfde blok marmer zijn gezaagd. Deze patronen zijn weer verwerkt in een 3D-modelleringsprogramma, die het oorspronkelijke blok marmer heeft gereconstrueerd.
Zeer weinig verspilling
Op basis van dit 3D-model van het marmeren blok kwamen de onderzoekers tot de conclusie dat de verspilling tijdens het zagen zeer laag was. “De platen zijn ongeveer 16 mm dik en de ruimte tussen twee verschillende platen, veroorzaakt door het zagen en polijsten, is gemiddeld 8 mm breed. De hoeveelheid marmer die tijdens de productie dus verspild werd, is ongeveer één derde. Dit is minder dan bij moderne marmerproductie.” aldus Passchier.
Van de 42 platen uit hetzelfde marmeren blok, leken er slechts 2 beschadigd. Passchier: “Dit betekent dat de hoeveelheid marmer die door beschadigingen verloren ging slechts 5% van het totaal bedroegen. Dat is ook weer een ontzettend laag figuur.” Aangezien zo weinig platen beschadigd lijken te zijn, achten de onderzoekers het waarschijnlijk dat het marmer als massief blok naar Efeze is vervoerd, waarna het op locatie pas gezaagd is. De dunne platen konden tijdens vervoer immers makkelijk beschadigd raken.
Bron: Universiteit van Mainz.
