Landbouw op meerdere plekken in het Midden-Oosten ontstaan?

Een studie door twee experts op het gebied van genomenstudies suggereren na nieuw onderzoek dat er in Iran een landbouwtraditie ontstond die niet werd overgenomen van kolonisten uit de Vruchtbare Halvemaan. Deze conclusie baseren zij op genetisch materiaal uit het Zagrosgebergte in Iran.

Wat in ieder geval bewezen wordt geacht is dat mensen in de Vruchtbare Halvemaan circa 11000 jaar geleden van de nomadische levensstijl overstapten op de landbouw. Dit wordt de neolithische revolutie genoemd. Vanuit de Levant verspreidde de kennis van landbouw zich naar Afrika, Europa en delen van Azië. De kennis werd circa 8000 jaar geleden meegenomen door emigranten uit de Levant naar deze gebieden.

Verspreiding landbouwkennis

Het bewijs hiervoor komt uit meerdere onderzoeken op menselijke resten van de bewoners van Europa, Afrika en delen van Azië. Uit het onderzoek bleek dat rond de tijd dat landbouw in deze gebieden ontstond, er mensen met heel ander DNA dan van de oorspronkelijke bewoners in de gebieden leefden. Naar alle waarschijnlijkheid waren dit de kolonisten die hun kennis van landbouw overbrachten.

Slecht genetisch materiaal

Genetisch materiaal van de landbouwers uit de Levant zelf is slecht bewaard gebleven door de hete omstandigheden die daar heersen. Archeologen bedachten een manier om toch deze resten te onderzoeken. Dit deden zij door een klein oor-bot, genaamd de petrous te onderzoeken. Met een nieuwe techniek kon het DNA uit dit bot worden gextraheerd. Een team onder leiding van Iosif Lazaridis en David Reich, experts op het gebied van genstudies aan de Harvard Medical School in Boston, wist met deze methode DNA van 44 personen uit het Midden-Oosten te analyseren. Deze personen leefden tussen de 14.000 en 3500 jaar geleden.

Tweede landbouwtraditie?

Één van de onderzochte genomen kwam van een vrouw uit Ganj Dareh, uit het Zagrosgebergte. Op deze plek zijn er bewijzen gevonden voor het bestaan van een gemeenschap die zich 10000 jaar geleden in leven hield door het houden van geiten. Lazaridis en Reich laten zien dat de populatie van Ganj Dareh genetisch veel overeenkwam met de jagers-verzamelaars uit de Kaukasus en daarom niet met de mensen die de Neolithische revolutie op gang brachten. Lazaridis en Reich concluderen op basis van deze resultaten dat het goed mogelijk is dat in het Zagrosgebergte een aparte landbouwtraditie ontstond.

Belangrijke theorie

Uiteraard is er wel nog meer bewijs nodig om de theorie als bewezen te beschouwen. De theorie lijkt gesterkt door het feit dat de mensen achter het Zagrosgebergte moeilijk te bereiken waren voor mensen uit de Levant. Als in Iran een aparte landbouwtraditie ontstond, is het waarschijnlijk dat deze traditie werd overgegeven op mensen in de Euraziatische steppes en in India en Pakistan. Hier is namelijk genetisch materiaal gevonden dat overeenkomt met dat van mensen uit het Zagrosgebergte.

bronnen:

archaeology.org, middle east farmers

nature.com, farming invented twice in middle east 

archaeology.org, danube gorges colonizing neolithic farmers

eurogenes.blogspot.nl, genetics of early neolithic pastoralist

nl.wikipedia.org, Vruchtbare Sikkel

afbeeldingen:

Sepiddasht, flickr.com, Ninara

Map of the world showing approximate centres of origin of agriculture and its spread in prehistory ,nl.wikipedia.org, Joey Roe

Meer lezen
Tijdvakken
Landen
Thema's